Schijfkwallen

Schijfkwallen Fossiel voorkomen: Vroeg-Cambrium[1] – heden
Chrysaora melanaster, een grote schijfkwal
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Cnidaria (Neteldieren) Onderstam: Medusozoa
Klasse
Scyphozoa Götte, 1887
Ordes
Coronatae Semaeostomeae Rhizostomeae
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Schijfkwallen op Wikispecies
Portaal    Biologie

Schijfkwallen (Scyphozoa) zijn een klasse van ongewervelde dieren uit de stam der neteldieren (Cnidaria). Schijfkwallen worden ook wel 'echte kwallen' genoemd omdat bijna alle vertegenwoordigers een groot en opvallend kwalstadium vertonen. Bij andere groepen neteldieren komt nog een tweede stadium voor in de levenscyclus, de vastzittende poliep. Deze is bij schijfkwallen sterk gereduceerd of zelfs geheel afwezig.

De meeste kwallen zijn predatoren die met hun tentakels plankton vangen, maar ook kleine visjes, kreeftachtigen en de larvale stadia van andere zeedieren. Hierbij gebruiken ze hun giftige netelcellen om de prooi te verlammen. De grote, soms kleurrijke kwallen die men aantreft in kustwateren, behoren meestal tot de schijfkwallen. Sommige soorten, zoals bijvoorbeeld de in Nederland incidenteel voorkomende Pelagia noctiluca, kunnen bij mensen bloedende wonden en blaren veroorzaken.

Schijfkwallen komen wereldwijd algemeen voor, zowel in zoet als in zout water. De meeste soorten drijven in grote groepen in open zee mee met de stroming en hebben zo relatief zeer grote verspreidingsgebieden. Enkele schijfkwallen hebben zelfs een kosmopolitische verspreiding.

1. ↑ Liu, Y. et al. (2017). A new scyphozoan from the Cambrian Fortunian Stage of South China. Palaeontology 60 (4): 511–518. DOI: 10.1111/pala.12306.