Back Sosiale sielkunde Afrikaans Sozialpsychologie ALS علم النفس الاجتماعي Arabic سيكولوجيا اجتماعية ARZ সামাজিক মনোবিজ্ঞান Assamese Psicoloxía social AST Sosial psixologiya Azerbaijani Сацыяльная псіхалогія Byelorussian Сацыяльная псыхалёгія BE-X-OLD Социална психология Bulgarian
Sociale psychologie werd door Floyd Henry Allport aanvankelijk gedefinieerd als de 'wetenschappelijke studie naar menselijk gedrag en bewustzijn' (1924). Zijn broer Gordon Allport concretiseerde deze definitie, jaren later, als 'de studie naar hoe (menselijke) gedachten, gevoelens en gedragingen worden beïnvloed door de werkelijke, ingebeelde of gewenste aanwezigheid van anderen'. Genoemde 'ingebeelde anderen' zijn bijvoorbeeld de televisie, of culturele normen.
Sociaalpsychologen, om te beginnen met Sigmund Freud, verklaren menselijk gedrag uit een combinatie van respectievelijk persoonlijke factoren, sociale interacties, en de historische context voorafgaand aan de situatie.
Het vakgebied van de sociale psychologie controleert en onderbouwt, net als de sociologie, hypotheses met kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Er wordt met name gepubliceerd over experimentele en vragenlijst-studies. Een beperking van het vakgebied is dat de theorieën specifiek kunnen zijn, en niet breder toepasbaar. De accuratesse is echter vrij hoog. De voorspellende waarde voor het alledaagse gedrag dient situationeel bekeken te worden, omdat de interactie met de omgeving en de historie, zoals eerder geschetst, van invloed zijn.
Sociale psychologie is een toepassingsgebied, dat de kloof tussen psychologie en sociologie verkleint. De focus ligt op het onderzoeken van individuele reacties op sociaal relevante stimuli (prikkels, omgevingsinvloeden), en deze te vertalen in praktisch toepasbare concepten. Dit is een belangrijk onderscheid met de veel algemenere opzet van de sociologie, die bijvoorbeeld landen of volkeren bestudeert, en met de algemene psychologie. In de jaren direct na de Tweede Wereldoorlog werd er frequent samengewerkt tussen psychologen en sociologen (Sewell, 1989). De twee verwante vakgebieden zijn de laatste jaren echter toenemend gespecialiseerd en gescheiden van elkaar geraakt, zoals ook elders in de wetenschap het geval is. Sociologen leggen de nadruk op "macrovariabelen" (bijvoorbeeld sociale structuren), sociaal psychologen op microvariabelen (sociaal relevante stimuli voor het individu).
Er is een verschil tussen Amerikaanse en Europese sociaal psychologen. Traditioneel onderzoeken Europese sociaal psychologen proefpersonen binnen een groep, terwijl hun Amerikaanse collega's de nadruk leggen op het individu. (Moscovici & Markova, 2006). De Amerikaanse sociale psychologie heeft bovendien een voorkeur voor experimentele studies, terwijl de Europese sociale psychologie vaker ruimte laat voor interpretatieve en mixed-method studies, en het begrip 'sociaal' breder opvat (Moscovici, 2000).