Speeldoos (muziekinstrument)

Een speeldoos of muziekdoos is een muziekinstrument dat behoort tot de lamellofonen, Er wordt een melodietje gespeeld nadat een veer is opgewonden met een sleutel of door aan een touwtje te trekken. Er zijn ook speeldozen die geen veer hebben maar werken door met de hand aan een slingertje te draaien. Deze speeldoosjes zijn vaak te krijgen in souvenirwinkels. Op het speeldoosje staat dan vermeld welke melodie er gespeeld wordt als aan het slingertje gedraaid wordt.

Tegenwoordig vindt men een speeldoosje vaak in kinderkamers. Wordt de veer opgewonden door aan een touwtje te trekken, dan kan zelfs een klein kind het afspelen starten. Vaak wordt het wiegenlied van Brahms(Guten abent, Gut' Nacht) gespeeld. Een ander vaak gespeelde melodie is Vader Jacob.

Een speeldoosje wordt in de kinderkamer ook wel eens gecombineerd met een mobile die rond gaat draaien als het speeldoosje speelt. Dit wordt dan een "Muziekmobile" genoemd. Speeldozen zijn er in verschillende varianten.