Een standaardkompas is een magnetisch kompas in een speciale uitvoering voor gebruik op een schip, waarbij het dient als referentierichting om koersen en peilingen vast te leggen voor navigatiedoeleinden. Het is uitgerust met vloeistofdemping en permanente en weekijzeren compensatiemiddelen.
Het standaardkompas is over het algemeen een secundair kompas, als reserve voor het primaire kompas. Dit primaire kompas is veelal het gyrokompas, soms ook moderne kompassen als de ringlasergyrokompassen en de fibre optic gyrokompassen. Deze maken gebruik van het Sagnac-effect, waarbij twee lichtstralen tegen elkaar indraaien. Fluxgate-kompassen worden wel gebruikt op jachten.