Stitswerd

Stitswerd

Dorp in Nederland
Situering
Provincie	Groningen (provincie) Groningen
Gemeente	Het Hogeland Het Hogeland
Coördinaten	53° 22′ NB, 6° 36′ OL
Algemeen
Oppervlakte	0 onbekend[1] km²
- land	0 onbekend[1] km²
- water	0 onbekend[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	0 onbekend[1] (onbekend inw./km²)
Woning­voorraad	0 onbekend woningen[1]
Overig
Postcode	9999
Woonplaats­code	3482
Portaal    Nederland

Stitswerd (Gronings: Stivverd) is een dorp in de gemeente Het Hogeland, in de Nederlandse provincie Groningen. Het aantal inwoners van het dorp per 1 januari 2023 is onbekend,^[1] omdat het CBS de BAG-woonplaats "Stitswerd", niet als zodanig afgebakende wijk/buurt heeft ingedeeld. Voor het CBS maakt Stitswerd onderdeel uit van de veel grotere buurt "Buitengebeid Kantens". Er staan ongeveer 30 huizen in het dorp. In het postcodegebied van Stitswerd wonen ongeveer 120 mensen.

Het kleine dorp heeft door de eeuwen heen door zijn beperkte omvang en kleinschalige uitstraling steeds tot de verbeelding gesproken. Zo schreef de rondreizende Wehester onderwijzer Jan Gerrit Rijkens: "Waarlijk, Stitswerd heeft veel van een zoogenaamden Engelschen tuin; de nederige huisjes zijn als ware het zoo los weg uit de hand, in verschillende partijen rond gezet." Van der Aa beschreef Stitswerd als "een klein, maar oud dorp, welks huizen zeer verward dooreen staan, om een bochtige kleiweg, de Knolweg genaamd".^[2] Volgens de Rottumer onderwijzer Jacob Tilbusscher werd het dorp vroeger in de volksmond ook wel Leuje Brussel ('Klein-Brussel') genoemd vanwege de geringe omvang van het dorp.^[3] In 1973 schaarde burgemeester Cor Bernard (van Kantens en Usquert) Stitswerd met Rottum en Eppenhuizen onder de 'kabouterdorpen'.^[4] Buursma ten slotte noemt het een dorpje met een 'pittoresk karakter' vanwege het ensemble met veel woningen uit de 19e eeuw. Het dorp werd onder andere geschilderd door Johan Dijkstra van de Groninger kunstkring De Ploeg.

Een oude schimpnaam voor de inwoners van het dorp is Brageltrappers, waarbij bragelen slaat op 'lopen in natte klei'. De omgeving van Stitswerd bestaat namelijk uit klei die met name in de winter erg nat kan zijn.

1. ↑ ^{a b c d e f} Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
2. ↑ Citefout: Onjuist label <ref>; er is geen tekst opgegeven voor referenties met de naam Vdaa
3. ↑ Tilbusscher, J., Stitswerd. Nieuwsblad van het Noorden p. 29 (3 december 1938). De naam suggereert dat men hiermee tevens de liberale inslag van de leidende boerenfamilies kritiseerde.
4. ↑ Bakker, J., Stadjers ontdekken Usquert en Kantens. Nieuwsblad van het Noorden p. 44 (30 maart 1973).