Een tenaille is een benaming voor twee verschillende onderdelen van een vesting. Er kan een buitenwerk mee bedoeld worden waarvan de buitenste fronten niet bestaan uit (half)bastions, zoals bij hoornwerken (kroonwerken), maar uit een in- en uitspringende, zigzaggende wal.
Deze werden vaak aangelegd bij gebastioneerde vestingwerken als bescherming van de courtine en de aansluitende facen van het bastion tegen het bresschieten. Een ander werk dat 'dubbele tenaille' of papenmuts wordt genoemd is een losse geknikte onderwal tussen twee bastions in. Een binnenwaarts gebroken wal, die voor de courtine ligt met aan de einden soms voorzien van een omgebogen flank.