Thomas Sankara

Thomas Isidore Noël Sankara
Thomas Sankara
Geboren 21 december 1949
Yako, Frans Opper-Volta, Frans-West-Afrika
Overleden 15 oktober 1987
Ouagadougou, Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
Politieke partij Parti Africain de l'Indépendance
Partner Mariam Sankara (1979-1987)[1]
Handtekening Handtekening
1ste president van Burkina Faso
Aangetreden 4 augustus 1983
Einde termijn 15 oktober 1987
Voorganger Jean-Baptiste Ouédraogo (van Opper-Volta)
Opvolger Blaise Compaoré (staatsgreep)
5e premier van Opper-Volta
Aangetreden 10 januari 1983
Einde termijn 17 mei 1983
President Jean-Baptiste Ouédraogo
Voorganger Saye Zerbo
Opvolger Ambt afgeschaft
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Thomas Sankara op een poster bij het hoofdkwartier van de UNIR/PS in Ouagadougou

Thomas Isidore Noël Sankara (Yako, 21 december 1949Ouagadougou, 15 oktober 1987) was een Burkinese militair, marxistische revolutionair en panafrikanist die president van Burkina Faso was vanaf zijn staatsgreep in 1983 tot aan zijn moord in 1987.

Nadat hij in 1983 tot premier was benoemd, leidden meningsverschillen met de zittende regering tot Sankara's uiteindelijke gevangenschap. Terwijl hij onder huisarrest stond, greep een groep revolutionairen later dat jaar namens hem de macht in een door het volk gesteunde staatsgreep.[2][3]

Op 33-jarige leeftijd werd Sankara president van de Republiek Opper-Volta en lanceerde een ongekende reeks sociale, ecologische en economische hervormingen. In 1984 hield Sankara toezicht op de naamswijziging van het land naar Burkina Faso ('Land van Onvergankelijke Mensen'), waarbij de bevolking Burkinabé ('rechtvaardige mensen') werd genoemd.[4][5] Zijn buitenlandse beleid was gericht op anti-imperialisme en hij wees leningen en kapitaal af van organisaties zoals het Internationaal Monetair Fonds. Hij verwelkomde echter enige buitenlandse hulp in een poging de binnenlandse economie te stimuleren, de bronnen van hulp te diversifiëren en Burkina Faso zelfvoorzienend te maken.[6]

Zijn binnenlandse beleid omvatte hongersnoodpreventie, agrarische uitbreiding, landhervorming en het opschorten van plattelands belastingen, evenals een landelijke alfabetiseringscampagne en vaccinatieprogramma om meningitis, gele koorts en mazelen te verminderen. Sankara's gezondheidsprogramma's verdeelden miljoenen doses vaccins onder kinderen in heel Burkina Faso.[6][7][8][9] Zijn regering richtte zich ook op de bouw van scholen, gezondheidscentra, waterreservoirs en infrastructuurprojecten.[2][10] Hij bestreed de verwoestijning van de Sahel door meer dan 10 miljoen bomen te planten.[9][11][12] Sociaal gezien handhaafde zijn regering het verbod op vrouwelijke genitale verminking, gedwongen huwelijken en polygamie.[6] Sankara versterkte zijn populistische imago door de verkoop van luxe voertuigen en eigendommen van de overheid te bevelen om de kosten te verlagen. Daarnaast verbood hij wat hij beschouwde als de luxe van airconditioning in overheidskantoren en huizen van politici.[13][14] Hij richtte door Cuba geïnspireerde Comités voor de Verdediging van de Revolutie op om als een nieuwe basis voor de samenleving te dienen en de mobilisatie van het volk te bevorderen.[15] Zijn Volksrevolutionaire Tribunalen vervolgden overheidsfunctionarissen die werden beschuldigd van omkoping, politieke misdaden[12] en corruptie, waarbij hij dergelijke elementen van de staat als contrarevolutionairen beschouwde.[16] Dit leidde tot kritiek van Amnesty International vanwege mensenrechtenschendingen, waaronder de praktijk van de regering van buitengerechtelijke executies en willekeurige detenties van politieke tegenstanders.[17]

Sankara's revolutionaire programma's en hervormingen voor Afrikaanse zelfredzaamheid maakten hem tot een icoon voor veel van de door armoede getroffen landen in Afrika,[18] en de president bleef populair bij een substantieel deel van de burgers van zijn land, evenals bij die buiten Burkina Faso.[19] Maar sommige van zijn beleidsmaatregelen vervreemdden elementen van de voormalige heersende klasse, waaronder stamhoofden - en de regeringen van Frankrijk en zijn bondgenoot, Ivoorkust.[20]

Op 15 oktober 1987 werd Sankara vermoord door troepen onder leiding van Blaise Compaoré, die kort daarna de leiding van het land op zich nam. Compaoré behield de macht tot de opstand in Burkina Faso in 2014. In 2021 werd hij formeel aangeklaagd en schuldig bevonden aan de moord op Sankara door een militair tribunaal.[21]

  1. (fr) Confidences de… Mariam Sankara - Jeune Afrique.com. JeuneAfrique.com.
  2. a b Keita, Mohamed (Juni 2015). "Why Burkina Faso's late revolutionary leader Thomas Sankara still inspires young Africans". Quartz Africa. Geraadpleegd op 31 december 2020.
  3. McGuffin, Sean. "Revolution in the Land of the Incorruptible: Burkina Faso in 1984" (PDF). Archived from the original (PDF) on 30 June 2023. Retrieved 6 January 2021.
  4. Hubert, Jules Deschamps. "Burkina Faso". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. Archived from the original on 9 april 2019. Retrieved 9 April 2019.
  5. Molly, John. "What Do the Colors and Symbols of the Flag of Burkina Faso Mean?". World Atlas. Archived from the original on 17 May 2019. Retrieved 17 May 2019.
  6. a b c A certain amount of madness: the life, politics and legacies of Thomas Sankara. Pluto Press, London (2018). ISBN 978-0-7453-3757-9.
  7. "Vaccination commando: Burkina Faso". Salubritas. 8 (4): 1. October 1985. ISSN 0191-5789. PMID 12340574.
  8. Kessler, Susi (1987). "Speeding up child immunization" (PDF).
  9. a b Oloruntoba, Samuel Ojo (2020). The Palgrave handbook of african political economy. Springer international publishing, Cham. ISBN 978-3-030-38922-2.
  10. Harsch, Ernest (2014). Thomas Sankara: an African revolutionary. Ohio University Press, Athens. ISBN 978-0-8214-2126-0.
  11. "Our stomachs will make themselves heard": What Sankara can teach us about food justice today | Pambazuka News". www.pambazuka.org. 5 May 2016. Retrieved 31 December 2020.
  12. a b "Burkina Faso's revolutionary hero Thomas Sankara to be exhumed". The Guardian. ISSN 0261-3077. Geraadpleegd op 31 december 2020. "Onder Sankara gaf de regering ook prioriteit aan genderkwaliteit, en werkte ze aan het einde van vrouwelijke genitale verminking, gedwongen huwelijken en polygamie. [...] Maar Sankara was lang genoeg aan de macht om vijanden te maken en twijfels te zaaien over zijn politieke filosofie. Hij richtte 'revolutionaire volksrechtbanken' op om voormalige overheidsfunctionarissen te berechten die werden beschuldigd van politieke misdaden, en ontnam machtige feodale leiders hun rechten en privileges."
  13. Ezeanya, Chika. "Thomas Sankara And The Assassination Of Africa's Memory". saharareporters.com. Retrieved 19 May 2024.
  14. Akhalbey, Francis (25 juni 2018). "How Thomas Sankara forced his government to use cheap cars to cut cost [Video]". Face2Face Africa. Geraadpleegd op 19 mei 2024.
  15. Human rights in Africa: cross-cultural perspectives. The Brookings Institution, Washington, D.C (1990). ISBN 978-0-8157-1796-6.
  16. Kasuka, Bridgette (2012). Prominent African Leaders Since Independence. Bankole Kamara Taylor. ISBN 978-1-4700-4358-2.
  17. Amnesty International (1988). Burkina Faso: Political Imprisonment and the Use of Torture from 1983 to 1988. London: Amnesty International
  18. California Newsreel. "Thomas Sankara: The Upright Man"
  19. Shillington, Kevin (4 juli 2013). Encyclopedia of African History 3-Volume Set. Routledge. p. 184. ISBN 978-1-135-45670-2.
  20. "Burkina commemorates slain leader". BBC News. 15 oktober 2007. Geraadpleegd op 15 oktober 2014.
  21. Wilkins, Henry. "Burkinabe ex-President Compaore charged in Thomas Sankara murder". Al Jazeera. Geraadpleegd 30 januari 2024.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in