Transactiekosten

Transactiekosten zijn de kosten die moeten worden gemaakt om tot een transactie te komen. Dit kan betrekking hebben op de economische markt, maar ook in de politiek en binnen organisaties hanteert men dit begrip. De transactiekostentheorie is een belangrijk onderdeel van de economische denkrichting die nieuwe institutionele economie wordt genoemd, als aanvulling op de neoklassieke economische theorie.

In de economie betreft het de kosten boven op de prijs van het product. Binnen de neoklassieke economische theorie wordt alleen rekening gehouden met de prijs van het product zelf en wordt verondersteld dat men volledig rationeel handelt, dat iedereen winstmaximalisatie nastreeft en dat alle partijen beschikken over alle relevante informatie.

Coase zag transactiekosten als de kosten voor het gebruik van de markt. Juist doordat niet elke partij over volledige informatie beschikt, treden deze kosten op en ontstaat er een rol voor het bedrijf, een rol die niet duidelijk volgt uit de neoklassieke theorie. De theorie werd uitgebreid door Williamson, volgens welke de kosten voortvloeien uit onzekerheid en opportunisme waarbij ook beperkte rationaliteit een rol speelt. In veel transacties heeft een van de partijen daardoor een informatievoorsprong.

North breidde het begrip verder uit door niet elke individuele transactie te beschouwen, maar het raamwerk van instituties dat transactiekosten verlaagt of juist verhoogt. Binnen de ontwikkelingseconomie wordt daarmee duidelijk hoe het kan dat bepaalde landen een grotere economische groei kennen dan anderen.

1. ↑ Furubotn, E.G.; Richter, R. (1997): Institutions and Economic Theory. The Contribution of the New Institutional Economics, University of Michigan Press