Back Tweevlerkiges Afrikaans ዝንብ Amharic Diptera AN Flēoge ANG ذوات الجناحين Arabic ذوات الجناحين ARZ Diptera AST Mantcocak ATJ Chhichhillanka Aymara İkiqanadlılar Azerbaijani
| Tweevleugeligen Fossiel voorkomen: Midden-Trias[1] — heden | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Parende grijze vleesvliegen (Sarcophaga carnaria) | |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Orde | |||||||||
| Diptera Linnaeus, 1758 | |||||||||
| Onderordes | |||||||||
| |||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||
Tweevleugeligen op  Wikispecies
| |||||||||
| |||||||||
De tweevleugeligen of Diptera zijn een orde van insecten waartoe alle vliegen (Brachycera) en muggen (Nematocera) behoren. De tweevleugeligen komen wereldwijd voor en worden vertegenwoordigd door honderdduizenden soorten, die in verschillende vormen voorkomen en een breed scala aan levenswijzen hebben.[2] Bekende tweevleugeligen zijn de dazen, langpootmuggen en zweefvliegen.
Tweevleugeligen hebben altijd één paar functionele vleugels, dus twee vleugels in totaal. Alle andere orden van insecten, behalve de zeer kleine orde van de Strepsiptera, hebben geen of vier vleugels. Het achterste paar vleugels is bij de Diptera gemodificeerd tot halters: kleine, soms knotsvormig orgaantjes achter de voorvleugels die vooral bij de langpootmuggen goed zichtbaar zijn. Net als alle insecten hebben de tweevleugeligen aan het borstsegment drie paar poten. Vrijwel alle soorten kunnen zich behendig door de lucht voortbewegen: de vlucht kenmerkt zich door een opvallend snelle acceleratie en wendbaarheid.[3]
De tweevleugeligen vormen een van de succesvolste orden van de insecten; het aantal beschreven soorten bedraagt ongeveer 160.000. In het Nederlands Soortenregister staan van de 18.000 inheemse Nederlandse insectensoorten, ruim 5.100 soorten als vliegen- en muggensoort geregistreerd, zodat ruim 28% van de Nederlandse insectensoorten tot de orde van de tweevleugeligen gerekend wordt.[4][5] Vliegen en muggen zijn soms moeilijk uit elkaar te houden, omdat er mugachtige (fijngebouwde) vliegen zijn, evenals vliegachtige (zwaargebouwde) muggen.
Tweevleugeligen hebben een korte generatietijd: ze kunnen zich razendsnel voortplanten onder de juiste omstandigheden. Diptera hebben een volledige gedaanteverwisseling: de larve die uit het ei komt is vaak pootloos en wormachtig. Vliegenlarven worden maden genoemd.
- ↑ (en) Blagoderov VA, Lukashevich ED, Mostovski BM. (2002). History of Insects. Kluwer Academic Publishers, "Order Diptera Linné, 1758. The true flies". ISBN 978-1-4020-0026-3.
- ↑ (en) Mayhew, Peter J. (2007). Why are there so many insect species? Perspectives from fossils and phylogenies. Biological Reviews 82 (3): 425–454. ISSN: 0006-3231. DOI: 10.1111/j.1469-185X.2007.00018.x.
- ↑ (en) Dickinson, Michael H. (29 mei 1999). Haltere–mediated equilibrium reflexes of the fruit fly, Drosophila melanogaster. Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences 354 (1385): 903–916. DOI: 10.1098/rstb.1999.0442.
- ↑ Vliegen en muggen in het Nederlands Soortenregister
- ↑ Klasse der insecten in het Nederlands Soortenregister