| Vakgemaal De Leyens | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Vakgemaal De Leyens na de renovatie
| ||||
| Gebouw | ||||
| Plaats | Zoetermeer | |||
| Bouwjaar | 1977 | |||
| Huidig gebruik | Gemaal | |||
| Gemaal | ||||
| Functie | poldergemaal | |||
| Aandrijving | Elektrisch | |||
| Opvoerwerktuig | Vijzel | |||
| ||||
De peilschaal met het NAP
| ||||
| ||||
Vakgemaal De Leyens is een poldergemaal in het hart van de wijk Buytenwegh De Leyens van de Nederlandse gemeente Zoetermeer. Het houdt het water in een 'vak' van ongeveer 2250 ha op het gewenste peil. De bouw ervan vond plaats in 1977. Oorspronkelijk had het een capaciteit van 165 m³/min, geleverd door drie vijzels van 55 m³/min elk. In 1992 is de capaciteit vergroot door de middelste vijzel te vervangen door een pomp van 80 m³/min. Daarmee werd tevens het geluidsniveau verlaagd.
Het gemaal was een van de weinige locaties waar een passant de schroef van Archimedes in de praktijk in werking kon zien. Aan de westzijde is een peilschaal aanwezig, die niet alleen het waterpeil aan de lage kant van het gemaal aangeeft, maar bovenaan ook het NAP. Daarmee wordt de beschouwer geconfronteerd met het feit dat hij hier vele meters onder de zeespiegel verkeert. Buitenlandse bezoekers van de Floriade, die in 1992 in Zoetermeer werd georganiseerd, waren vaak verrast als ze merkten hoe diep Zoetermeer ligt.
In 2017 is het gemaal gerenoveerd. De open vijzels kregen een afdekking om het geluidsniveau van de vijzels te reduceren en het gemaal te laten voldoen aan de vigerende eisen ten aanzien van veiligheid. Ook de elektrotechnische installatie werd weer bij de tijd gebracht en werden een krooshekreiniger en een kroosbak geplaatst. Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om daarbij ook onderhoud aan het pompgebouw en de beschoeiingen te doen.[1]