Het Waardeiland of De Waard is het gebied tussen de Oude en de Nieuwe Rijn in de Nederlandse gemeente Leiden.
Het vlakke land tussen rivieren werd vroeger waard genoemd, wat de naam verklaart.
De stad Leiden is ontstaan op de westpunt van de waard, waar de Burcht werd gebouwd op de samenvloeiing van de twee Rijnen.
De oorspronkelijke waard is opgedeeld in drie delen:
Naast de wijken De Waard en Waardeiland gaf de waard onder andere de naam aan: