Wapenstilstandsdag

Wapenstilstandsdag op 11 november is de jaarlijkse herdenking van de wapenstilstand van 11 november 1918, die het einde betekende van de Eerste Wereldoorlog. In Nederland – dat niet rechtstreeks bij de Eerste Wereldoorlog betrokken was – spreekt men over Wapenstilstandsdag, Belgen spreken over Armistice of Wapenstilstand.

In België, Frankrijk en Servië is Wapenstilstandsdag een nationale feestdag. In België wordt sinds 1922 ieder jaar op deze dag, in aanwezigheid van de Koning, de wapenstilstandsceremonie gehouden aan het Graf van de onbekende soldaat, eerst om de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog te gedenken, nadien ook die van de Tweede Wereldoorlog en alle andere oorlogen in de wereld. De Poolse nationale feestdag, Dag der Onafhankelijkheid (Narodowe Święto Niepodległości), op 11 november is gerelateerd aan het einde van de Eerste Wereldoorlog.

Het Verenigd Koninkrijk en het Britse Gemenebest besteden uitgebreid aandacht aan deze dag (Remembrance Day of Armistice Day). Oudstrijdersfamilies uit deze landen komen in groten getale naar Ieper om bij de Menenpoort een dodenwake voor de oorlogsslachtoffers te houden. Het symbool voor de herdenking is, vooral in het Verenigd Koninkrijk, de klaproos (Engels: poppy). In Frankrijk staat de korenbloem symbool, in Duitsland het vergeet-mij-nietje, in België ook het madeliefje. In 2023 werden daarom in de Westhoek 50.000 paarse sieruien (allium, een paarse variëteit) geplant en uitgedeeld, als een neutrale, overkoepelende herdenkingsbloem.^[2]

De Verenigde Staten kennen Veterans Day. De dag heet in Frankrijk en Wallonië jour du Souvenir of jour de l'Armistice.

In Nederland vindt de dodenherdenking plaats op 4 mei. Nederland bleef neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog. Duitsland kent de Volkstrauertag voor de gevallenen in de Eerste Wereldoorlog op de zondag het dichtst bij 16 november, de tweede zondag voor Advent.

1. ↑ Over de hele wereld verspreide persfoto, onder meer in Jan Dąbrowski "Wielka wojna 1914-1918" (The Great War 1914-1918), Warschau 1937
2. ↑ De poppy is ‘te Brits’ en dus moet de sierui een inclusiever WO I-herdenkingssymbool worden. De Morgen (9 oktober 2023).