Zimmertoren

Zimmertoren
Algemene gegevens
Architect(en)	Edward Careels
Constructie	Vóór 1425, omgebouwd tussen 1928 en 1930
Opening	29 juni 1930
Locatie	Lier, Zimmerplein
Coördinaten	51° 8′ NB, 4° 34′ OL
Officiële website
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

De Zimmertoren is een toren in Lier, in de Belgische provincie Antwerpen. De toren is genoemd naar uurwerkmaker Louis Zimmer, en is het resultaat van het verbouwen van de middeleeuwse Corneliustoren,^[1] die een deel was van de eerste omwalling rond de stad.^[2] De toren staat op het Zimmerplein, het vroegere Wilsonplein. Dit plein ligt aan de Binnennete. De kade hier werd vroeger gebruikt om schepen te laden en lossen. Lierenaars spreken daarom ook nog vaak van de "kade" of "kaai" als ze verwijzen naar het Zimmerplein.^[3]

Het bouwjaar van de oorspronkelijke toren, een oude vestigingstoren (de Corneliustoren), is niet precies bekend, maar ligt vóór 1425.^[2][4] De toren werd tijdens de bouwfase van de tweede omwalling opgetrokken, maar als onderdeel van de eerste, binnenste stadsmuur.^[5][6] De toren werd in 1812 door het gemeentebestuur verkocht, maar werd na de Eerste Wereldoorlog weer aangekocht, omdat het stadsbestuur de toren wilde afbreken. In 1928 schonk Zimmer de stad Lier een uurwerkmechanisme (de Jubelklok, gemaakt met zijn rechterhand Frans Dirckx en zo genoemd vanwege de viering van 100 jaar Belgische onafhankelijkheid in 1930 bij de officiële inhuldiging van de toren^[7]) dat diverse tijden samen met kosmische en andere periodieke verschijnselen aangeeft. Er werd besloten dit uurwerk onder te brengen in de bouwvallige Corneliustoren, die daartoe tussen 1928 en 1930 werd verbouwd en gerestaureerd en sindsdien Zimmertoren wordt genoemd.^[5][4] De inhuldiging van de Zimmertoren vond plaats op 29 juni 1930.^[7][5] De hele verbouwing werd voor het grootste deel uitgevoerd door vrijwilligers, en de kostprijs bedroeg 169.230,40 Belgische frank.^[5]

Op het pleintje vóór de toren lag tot 2013 een voorstelling van het zonnestelsel, met de voorstelling van de planetoïden Felix (1664) en Zimmer (3064), die respectievelijk naar Felix Timmermans en Louis Zimmer werden genoemd en die ontdekt werden in 1929 en 1984. In 2013 is de planetencirkel verwijderd en vervangen door een didactische versie in het paviljoen.

De werken van Louis Zimmer worden sedert 1930 in eigendom beheerd door de onafhankelijke vzw Zimmertorencomité Lier die ook huurder is van de gebouwen tot in 2045.

Sinds 1980 is de toren beschermd als monument.^[8] De klok in de Zimmertoren behoort tot een van de meest karakteristieke klokken van Europa.^[9]

1. ↑ A. Lens en J. Mortelmans, Gids voor oud Lier, Standaard Uitgeverij, p. 226-227
2. ↑ ^{a b} Beheersplan Zimmertorensite - goedgekeurd op 8 oktober 2020^{[dode link]} Lier.be,
3. ↑ A. Lens en J. Mortelmans, Gids voor oud Lier, Standaard Uitgeverij, p. 223
4. ↑ ^{a b} A. Lens, Lier. Ontstaan en evolutie van een kleine stad, Van In, 1993, p. 24
5. ↑ ^{a b c d} L. Ceulemans, Wandeling door Lier, 1980, p. 34-42
6. ↑ Sooi Daems, Het land van Pallieter, ISBN 90 6152 751 1
7. ↑ ^{a b} Zimmers levenswerk, visitlier.be
8. ↑ De Zimmertoren op de Inventaris Onroerend Erfgoed
9. ↑ Chris Van Rompaey, Zimmertoren staat in lijst meest karakteristieke klokken van Europa, gva.be, 27 mei 2014