Zinssemantiek

In de zinssemantiek staat de opbouw van de betekenis van zinnen centraal. In ruimere zin beslaat deze echter de betekenis van complexe expressies. Dat wil zeggen: zinsdelen, zinnen en discourses (discourse: verscheidene zinnen, zinnen in hun context).

Ten grondslag aan de theorie van de zinssemantiek ligt het principe van de compositionaliteit van betekenis. Dat komt neer op het idee dat de betekenis van het geheel (de collocatie) de "som" der samenstellende delen is. Bijvoorbeeld: de betekenis van het zinsdeel drie mensen is te bepalen op grond van de (lexicale) betekenis van de woorden drie en mensen. De zinssemantiek houdt zich daarentegen niet of nauwelijks bezig met de lexicale betekenis van woorden (noch met die van de morfemen, de "atomen" waaruit woorden zijn opgebouwd), voor zover dit geen zogenaamde logische constanten betreft. Om dit enigszins te verduidelijken: in de zinssemantiek doet het er niet toe wat de betekenis van het woord mens is, ten opzichte van bijvoorbeeld man, vrouw of auto. Van belang is dat deze woorden van dezelfde syntactische klasse zijn en semantisch gezien van hetzelfde type. Dit volstaat (denkelijk) om de betekenis van samengestelde expressies te bestuderen waarin deze woorden voorkomen.

Het behoort tot het gebied van de woordsemantiek (of lexicale semantiek) om definities te geven voor concepten als mens, auto, etc. Binnen de zinssemantiek volstaat het om te weten dat er een beslisprocedure bestaat om te bepalen of een entiteit/zaak/ding al dan niet onder de noemer mens, vrouw, auto valt. Zelfs als blijkt dat de beslisprocedures die mensen hanteren niet vastomlijnd zijn.

Wel wordt, zoals eerder genoemd, aandacht besteed aan de betekenis van de zogenaamde logische constanten. Bijvoorbeeld en, of, als...dan, maar ook aan tellingen als drie, meer dan vijftig, precies twintig, of determinatoren als de, alle, sommige, geen. Het verschil met 'inhoudswoorden' - zoals mens - is dat toepassing van de beslisprocedure niet van situatie tot situatie verschilt (zie het begrip extensionele betekenis). Daarnaast is de definitie van logische constanten vastomlijnd (en denkelijk niet onderhandelbaar). De bestudering van de betekenis van logische constanten, draagt direct bij aan het inzicht in de betekenis van complexe expressies.


From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in