Back Teide Afrikaans Teide AN تيد (جبل) Arabic تيد ARZ Teide AST Teyde Azerbaijani Тэйдэ Byelorussian Тейде Bulgarian ཊེཨིདེ Tibetan Teide Breton
| Teide | |||
| fjell | |||
 Teide
| |||
| Land |  Spania
| ||
|---|---|---|---|
| Område | Tenerife | ||
| Fjelltype | Stratovulkan over ein skjoldvulkan | ||
| Høgd | 3 715 moh. | ||
| Primærfaktor | 3 715 m m | ||
| Siste utbrot | 1909 | ||
| Lettast tilkomst | Kravling | ||
| Førstestiging | 1582 av Sir Edmund Scory | ||
| Koordinatar | 28°16′15″N 16°38′21″W / 28.27083°N 16.63917°W | ||
 Teide 28°16′22″N 16°38′37″W / 28.272638888889°N 16.643611111111°W | |||
| Wikimedia Commons: Teide | |||
Teide eller El Teide er ein aktiv, men sovande vulkan på Tenerife på Kanariøyane. Han hadde sist utbrot i 1909 frå El Chinyero-ventilen i Santiago-rifta. Vulkanen og det omliggande området er ein del av Teide nasjonalpark (Parque Nacional del Teide). Parken dekkjer eit område på 189 km² og vart erklært ein verdsarvstad av UNESCO i juni 2007.[1]
Med ei høgd på 3715 meter over havet, og om lag 7500 meter over havbotnen i Atlanterhavet, er Teide det høgaste fjellet i Spania, det høgaste punktet i Atlanterhavet, og det 13. høgaste fjellet i EU.[2] Øya Tenerife er i seg sjølv den tredje største vulkanske øya på jorda ut i frå volum. Teide er den tredje høgaste vulkanen på ei vulkansk øy.[3] Han er òg ustabil og kanskje i større fare for å falle saman enn den meir omtalte Cumbre Vieja.[4] The United Nations Committee for Disaster Mitigation har erklært Teide som ein dekadevulkan,[5] på grunn av dei tidlegare kraftige utbrota og nærleiken til fleire store byar. Dei største byane er Garachico, Icod de los Vinos og Puerto de la Cruz.
Teide dannar i lag med nabofjella Pico Viejo og Montaña Blanca Det sentrale vulkankomplekset.
- ↑ «Teide National Park». World Heritage List. UNESCO. Henta 14. mai 2009.
- ↑ Smithsonian Institution Global Volcanism Program: Teide
- ↑ Scarth, Alwyn; Tanguy, Jean-Claude (2001). Volcanoes of Europe. Oxford University Press, s. 243 ISBN 0-19-521754-3
- ↑ Vallely, G. A., 2005. Volcanic Instability and Tsunami Generation: Montaña Teide, Tenerife, Canary Islands (Spania). Open University Geological Society, 26-1, 53-64.
- ↑ http://vulcan.wr.usgs.gov/Vulkanar/DecadeVulkanar/ Decade Vulkanar - USGS