Tommy av The Who

Tommy er det fjerde studioalbumet til det engelske rockebandet The Who. Det kom ut som eit dobbeltalbum den 17. mai 1969 på Track og Polydor i Storbritannia og Decca og MCA i USA. Albumet er nesten utelukkande komponert av gitaristen Pete Townshend og fortel soga om Tommy Walker, ein døv, stum og blind gut som vert leiaren av ei messiasrørsle.

Townshend kom på konseptet til Tommy etter å ha blitt introdusert for læra om arbeidet til Meher Baba, og var eit forsøk på å overføre denne læra til musikk. Innspelinga av albumet byrja i september 1968, men tok seks månader å fullføre sidan materialet måtte arrangert og spelast inn om att fleire gonger i studio. Tommy fekk god kritikk då det kom ut og vart rekna som det store gjennombrotet til The Who. Kritikarane har vore noko mindre entusiastiske i seinare år, men det vert framleis rekna som eit viktig og innverknadstungt album i rockehistoria. The Who marknadsførte albumet med ein omfattande turné, der dei spelte heile Tommy, frå 1969 til 1970. På denne turneen spelte dei mellom anna på Woodstockfestivalen, Isle of Wight-festivalen i 1969, University of Leeds, Metropolitan Opera House og Isle of Wight-festivalen i 1970. Konsertframføringa av Tommy vart sterkt kritikarrost og sparka liv i karrieren deira att.

Seinare har rockeoperaen blitt omforma til andre media, som ein produksjon i Seattle Opera i 1971, ein orkesterversjon av Lou Reizner i 1972, ein film i 1975, og ein Broadwaymusikal i 1992. Det originale albumet har seld 20 millionar eksemplar og blitt innlemma i Grammy Hall of Fame. Det har kome ut på CD fleire gonger, mellom anna i ein nymiks av Jon Astley i 1996, ein luksus Super Audio CD i 2003, og ein superluksus-boks i 2013 med demoar og konsertopptak som ikkje tidlegare var gjevne ut.