Etiopia

Etiopia
የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዴሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ yeʾĪtiyoṗṗya Fēdēralawī Dēmokirasīyawī Rīpebilīk
Bandièra d'Etiopia Escut d'Etiopia
Administracion
Capitala	Addis Abeba 9° 01′ N, 38° 44′ E
Forma de l'Estat	Republica federala
president	Mulatu Teshome
Geografia
Vila principala	Addis Abeba
Superfícia	Classat 27en
• Totala	1 127 127 km²
• Aiga (%)	0,7 %
Punt culminant	Ras Dashan (ca)
Demografia
Populacion	Classat 12en
• Totala	102,403,196 ab. (2016)
Economia
Moneda	ETB
Autras informacions
Indicatiu telefonic	251
ISO 3166	ET
Fus orari	3
Domeni internet	.et

Etiopia (en gueez: ኢትዮጵያ, transcripcion: ʾĪtyōṗṗyā [i.tjo.p'ja]), oficialament la Republica Federala Democratica d'Etiopia,^[1] es un país situat en Africa Orientala situat entre Eritrèa au nòrd, Jiboti au nòrd-èst, Somalia a l'èst, Kenya au sud, lo Sodan dau Sud au sud-oèst e Sodan a l'oèst. Sa geografia es marcada per una topografia particulara liada a la Vau dau Grand Rift African e una altitud auta. Aquò favoriza lei precipitacions e protegís lo territòri etiopian còntra l'ariditat.

Etiopia es ansin un país ancian que se formèt dins lo corrent de l'Edat Mejana a partir de l'eiretatge politic e culturau dau Reiaume d'Aksum, poissança importanta de l'Antiquitat. Convertida au cristianisme tre lo sègle IV per de missionaris venguts de l'Empèri Roman, Etiopia foguèt isolada deis autreis estats crestians au sègle VII ambé l'expansion arabia. Pasmens, sota la direccion de la dinastia salomoniana que prenguèt lo poder au sègle XIII, lo país venguèt una poissança regionala importanta que capitèt de mantenir son independéncia en fàcia dei sultanats musulmans de la region après una tiera de guèrras. A la fin dau sègle XVII, lo declin de la dinastia salomoniana entraïnèt l'afondrament dau poder centrau. Etiopia gardèt solament una unitat culturala e demorèt devesida entre princes rivaus fins a 1855. La restauracion de l'unitat politica entraïnèt l'acomençament d'una politica de modernizacion progressiva que permetèt au país, excepcion unica en Africa, de resistir ais ambicions colonialas europèas e de mantenir son independéncia maugrat una brèva ocupacion italiana entre 1935 e 1941. Dins aquò, la region demorèt paura e lo desvolopament feble. En 1974, lo darrier emperaire salomonian foguèt reversat per un còp d'estat comunista qu'entraïnèt una guèrra civila fins a 1991 e la pèrda de l'accès a la mar dau país en 1993 ambé l'independéncia d'Eritrèa. Dempuei aquela annada, se formèt una Etiopia federala dirigida per un govèrn autoritari.

La capitala es Addis Abeba. Lo gentilici es etiopian -a o etiòp -a.

1. ↑ Nacions Unidas. «UNGEGN List of Country Names», 17 de julhet de 2017.