Internet

Internet, o l'Internet (prononciat /inteɾnεt/), qu'ei un metòde d'interconnexion descentralizada de hialats d'ordinators metut en marcha dab un ensemble de protocòls nomat TCP/IP, qui guaranteish que hialats fisics eterogenèus e foncionen com un sol hialat logic, d'endom mondiau. Las soas originas que remontan a 1969, quan s'establí la prumèra connexion enter ordinators, aperada ARPANET, enter tres universitats de Califòrnia e ua d'Utah, aus Estats Units.

Au contra de çò qui lo monde e pensan en generau, Internet n'ei pas sinonim de World Wide Web (WWW, o "lo Web"). Aqueste que hè partida de l'Internet e qu'ei un deus nombrós servicis auherits peu hialat Internet. Lo Web qu'ei un sistèma d'informacion hòrt mei recent, desvolopat au principi per Tim Berners Lee en 1989. Lo WWW qu'utiliza l'Internet com mejan de transmission.

Quauques uns deus servicis disponibles sus Internet, a despart deu Web, la soa version evoluada Web 2.0 e los sistèmas operatius Web (WebOS, EyeOS), que son l'accès a distància a d'autas maquinas (SSH e Telnet), lo transferiment d'archius (FTP), lo corrièr electronic (SMTP y POP), los bulletins electronics (news o grops de novèlas), las conversacions en linha (IRC y chats), la messatgeria instantanèa, lo partiment d'archius (P2P, P2M, Descargament Dirècte), la ràdio a la carta (Podcast), lo visionatge de vidèos a la carta (P2PTV, Miro, Joost, Videocast) e los jòcs en linha.

Internet qu'ei un nom masculin. Com ei un nom pròpi, qu'ei gramaticaument mei corrècte de l'emplegar sens article, mes la lenga parlada qu'a tendéncia a l'acompanhar de l'article, en occitan com en d'autas lengas occidentaus (anglés, castelhan, catalan...).