Back الأسرة الأخمينية Arabic Əhəmənilər sülaləsi Azerbaijani هخامنشیلر AZB Әһәмәниҙәр Bashkir Ахеменіды Byelorussian Ахемениди Bulgarian Ахеменид обог BXR Achaimenovci Czech Ахеменидсем CV Achaemenidiske dynasti Danish
| 600–330 p.n.e. | |||
| |||
| Ustrój polityczny | |||
|---|---|---|---|
| Stolica |
Babilon (główna stolica) | ||
| Data powstania |
600 p.n.e. | ||
| Data likwidacji |
330 p.n.e. | ||
| Władca | |||
| Powierzchnia |
5 500 000 km² (500 p.n.e)[1][2] | ||
| Populacja (500 p.n.e.) • liczba ludności |
|||
| Waluta | |||
| Religia dominująca |
Zaratusztrianizm (oficjalna) | ||
 Imperium Achemenidów w czasie największego zasięgu terytorialnego za Dariusza I (522–486 p.n.e.) | |||
.svg)
Achemenidzi (staropers. 𐎧𐏁𐏂, pers. هخامنشیان) – dynastia panująca w Persji w latach 550–330 p.n.e.
Nazwa dynastii wiąże się z imieniem legendarnego Achemenesa. Szczyt potęgi dynastii przypada na czasy Dariusza I Wielkiego i jego syna Kserksesa I. Za ich czasów Iran osiągnął największe rozmiary rozciągając się od Azji Mniejszej i Egiptu (jako XXVII dynastia) aż po Indie.
Achemenidzi zbudowali wielkie zespoły pałacowe w: Pasargadach, Persepolis, Suzie i Ekbatanie. Po śmierci Kserksesa I (465 p.n.e.) rozpoczął się powolny upadek dynastii.
Ostatnim władcą z tej dynastii był Dariusz III (336–330 p.n.e.), pokonany przez Aleksandra Macedońskiego.
W 1971 r. w ruinach Persepolis szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi obchodził 2500 rocznicę założenia państwa perskiego (liczoną od momentu śmierci Cyrusa Wielkiego w 529 p.n.e.), co miało szczególnie podkreślić znaczenie dynastii Achemenidów w dziejach Iranu.
- ↑ a b Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D (December 2006). „East-West Orientation of Historical Empires”. Journal of World-systems Research. 12 (2): 223. ISSN 1076-156X. Retrieved 12 September 2016.
- ↑ a b Taagepera, Rein (1979). „Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D”. Social Science History. 3 (3/4): 121. doi:10.2307/1170959. JSTOR 1170959.
- ↑ Brzezinski, Zbigniew (2012). Strategic vision: America and the crisis of globalpower. New York: Basic Books. ISBN 978-0465029556. OCLC 787847809.
- ↑ The Dynamics of Ancient Empires: State Power from Assyria to Byzantium, Ian Morris, Walter Scheidel, Oxford: Oxford University Press, 2009, s. 77, ISBN 978-0-19-975834-0, OCLC 308630032.