Back Koninkryk Aksoem Afrikaans መንግሥተ አክሱም Amharic مملكة أكسوم Arabic مملكة اكسوم ARZ Reinu d'Aksum AST Aksum krallığı Azerbaijani اکسوم ایمپیراتورلوغو AZB Аксум батшалығы Bashkir Aksumitisches Reich BAR Аксумскае царства Byelorussian
| 80 p.n.e. – 825 n.e | |
| Ustrój polityczny | |
|---|---|
| Stolica | |
| Władca | |
| Język urzędowy | |
| |
Położenie na mapie świata  | |
| 14°07′42,229″N 38°43′02,125″E/14,128397 38,717257 | |
Aksum – starożytne królestwo, które istniało w latach 80 p.n.e. do 825 r.[1], położone w północnej części dzisiejszej Etiopii i Erytrei[1]. Jego stolicą było Aksum[1].
Rozwijało się dzięki kontaktom handlowym między Półwyspem Arabskim i Afryką, np. z królestwem Meroe, z którego sprowadzało m.in. kość słoniową, kauczuk, przyprawy korzenne i dostarczało je na szlaki handlowe. Z portu w Adulis przewożono towary do basenu Morza Śródziemnego, a także do Indii i na Cejlon. Okres świetności przeżywało w III-VI wieku – rozszerzyło swe granice w kierunku południowym i zachodnim i stało się jedną z potęg ówczesnego świata bliskowschodniego. W połowie IV wieku, w czasach panowania Ezany, Aksum przyjęło chrześcijaństwo[1] za pośrednictwem kupców syryjskich. W tymże wieku podporządkowało sobie Kusz. O znaczeniu i bogactwie państwa świadczyła złota moneta bita przez Ezanę, początkowo ozdobiona nowiem i dwiema gwiazdami, następnie, po przyjęciu chrześcijaństwa, wyobrażeniem krzyża.
W latach 20. VI wieku władca aksumski Kaleb, sprzymierzony z cesarzem bizantyńskim Justynianem I Wielkim przeciwko Himjarytom, podejmował dwukrotnie (523 i 525) próbę podboju Półwyspu Arabskiego, zapewniając Aksum do około 570 kontrolę nad jego południowymi terytoriami. Podjęta w tymże roku wyprawa w celu zdobycia Mekki zakończyła się niepowodzeniem Aksum i utratą jego wpływów na Półwyspie Arabskim na rzecz Persji.
Od VII wieku rozpoczął się stopniowy upadek Aksum, związany z ekspansją islamu i odcięciem państwa przez muzułmanów od szlaków handlowych, łączących Morze Śródziemne z Oceanem Indyjskim, oraz opanowaniem aksumijskiego wybrzeża Morza Czerwonego – wyspy Dahlak i zatoki Massaua przez Arabów. Aksum upadło ostatecznie w IX–X wieku.