Aldehyd glutarowy

Aldehyd glutarowy

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) pentano-1,5-dial Inne nazwy i oznaczenia glutaraldehyd, glutaral
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C5H8O2
Inne wzory	OHCCH2CH2CH2CHO
Masa molowa	100,12 g/mol
Wygląd	oleista ciecz[1], bezbarwna, o ostrym, nieprzyjemnym zapachu[2]
Identyfikacja
Numer CAS	111-30-8
PubChem	3485
DrugBank	DB03266
SMILES C(CC=O)CC=O
InChI InChI=1S/C5H8O2/c6-4-2-1-3-5-7/h4-5H,1-3H2 InChIKey SXRSQZLOMIGNAQ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,33 g/cm³ (20 °C, 50% roztwór wodny)[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie mieszalny w każdym stosunku[2][3] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w benzenie, mieszalny z etanolem[3] Temperatura topnienia −14 °C[2][3] −33 °C (50% roztwór wodny)[2] Temperatura wrzenia 71–72 °C (13,3 hPa)[2] 106–108 °C (66,7 hPa)[2] 101–102 °C (50% roztwór wodny)[2] Temperatura rozkładu 187–189 °C[2] logP −0,36[2] Współczynnik załamania 1,4330 (589 nm, 25 °C)[3] Lepkość 15,4 mPa·s (25 °C, 50% roztwór wodny)[2] Prężność pary 20–22 hPa (20 °C, 50% roztwór wodny)[2] 27–28 hPa (25 °C, 50% roztwór wodny)[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-03-09] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[4] 70% roztwór wodny aldehydu glutarowego Niebezpieczeństwo Zwroty H H301+H331, H314, H317, H334, H335, H410, EUH071 Zwroty P P261, P273, P280, P301+P310+P330, P303+P361+P353, P304+P340+P310, P305+P351+P338+P310, P342+P311, P391, P403+P233 Temperatura zapłonu 71 °C[2] Temperatura samozapłonu 395 °C (50% roztwór wodny)[2] Granice wybuchowości 1,5–50% (50% roztwór wodny)[2] Numer RTECS MA2450000 Dawka śmiertelna LD50 134 mg/kg (szczur, doustnie)[2]
Podobne związki
Podobne związki	kwas glutarowy
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Aldehyd glutarowy – organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów. Wykorzystywany do sterylizacji i jako substancja konserwująca. Trujący. Aktywny w stosunku do form wegetatywnych bakterii, wirusów, przetrwalników i grzybów. Nie powoduje korozji metali i nie uszkadza wyrobów gumowych^{[potrzebny przypis]}.

Do wyjaławiania stosowany jest przeważnie roztwór 2% o pH 7,5–8,5 (o największej aktywności w stosunku do przetrwalników), do którego dodaje się 0,3% wodorowęglanu sodu. Materiał zanurza się w nim na trzy godziny^{[potrzebny przypis]}.

Aldehyd glutarowy może powodować podrażnienie skóry, oczu i błon śluzowych. Stosowany do sterylizacji wysokiego stopnia narzędzi chirurgicznych i endoskopów, o szerokim spektrum działania włącznie z prątkami gruźlicy. Skuteczny już po 20 min w temperaturze 20 °C. Nie powoduje korozji i uszkodzeń narzędzi^{[potrzebny przypis]}.