Andy Murray

Andy Murray

Andy Murray podczas Australian Open 2015
Państwo	Wielka Brytania
Data i miejsce urodzenia	15 maja 1987 Glasgow
Wzrost	191 cm
Gra	praworęczny, oburęczny bekhend
Status profesjonalny	2005
Zakończenie kariery	1 sierpnia 2024
Trener	Ivan Lendl
Gra pojedyncza
Wygrane turnieje	46
Najwyżej w rankingu	1 (7 listopada 2016)
Australian Open	F (2010, 2011, 2013, 2015, 2016)
Roland Garros	F (2016)
Wimbledon	W (2013, 2016)
US Open	W (2012)
Gra podwójna
Wygrane turnieje	3
Najwyżej w rankingu	51 (17 października 2011)
Australian Open	1R (2006)
Roland Garros	2R (2006)
Wimbledon	2R (2019)
US Open	2R (2008)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Wielka Brytania Igrzyska olimpijskie złoto Londyn 2012 tenis ziemny (gra pojedyncza) złoto Rio de Janeiro 2016 tenis ziemny (gra pojedyncza) srebro Londyn 2012 tenis ziemny (gra mieszana)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Andy Murray, właśc. sir Andrew Barron Murray^[1], OBE^[2][3] (ur. 15 maja 1987^[4] w Glasgow^[5]) – brytyjski oraz szkocki tenisista, dwukrotny mistrz olimpijski w grze pojedynczej (2012^[6] i 2016) oraz srebrny medalista w grze mieszanej z Londynu (2012)^[7], zwycięzca US Open 2012^[8], Wimbledonu 2013^[9] i Wimbledonu 2016, triumfator ATP World Tour Finals 2016, pasowany na Rycerza Kawalera^[10], oficer Orderu Imperium Brytyjskiego^[11][12], od 7 listopada 2016 do 20 sierpnia 2017 lider rankingu ATP w grze singlowej^[13], reprezentant Wielkiej Brytanii w Pucharze Davisa i zdobywca tego trofeum w sezonie 2015^[14].

Jest synem trenerki tenisowej^[15] i treningi rozpoczął w wieku 3 lat^[16]. Jako 8-latek przeżył masakrę w szkole w Dunblane (13 marca 1996), w której szaleniec zastrzelił szesnaście osób (głównie uczniów)^[17]. Od 15. roku życia trenował w Barcelonie^[18]. Zaliczał się do czołowych juniorów na świecie, w 2003 wygrał w tej kategorii wiekowej Canadian Open^[19], rok później US Open^[20]. Był również w półfinale debla juniorów w US Open 2004, występując ze starszym bratem Jamiem^[21]. W 2003 roku uplasował się na 6. miejscu, a rok później na 10. miejscu światowego rankingu juniorów^[22]. Występy juniorskie zakończył półfinałem French Open 2005^[23].

W kwietniu 2005 roku rozpoczął oficjalnie karierę zawodową^[24]. W cyklu ATP World Tour debiutował już w kwietniu 2005, dzięki przyznanej dzikiej karcie na turniej w Barcelonie^[25][26]. W czerwcu 2005 roku otrzymał również dziką kartę na londyński turniej w Queen’s Club^[27], gdzie dotarł do III rundy, pokonując m.in. Amerykanina Taylora Denta^[28] (przegrał ze Szwedem Thomasem Johanssonem)^[29]. Także do III rundy dotarł na Wimbledonie, notując zwycięstwa nad Szwajcarem Bastlem^[a][30] i rozstawionym Czechem Štěpánkiem^[31]. Przegrał dopiero z Argentyńczykiem Nalbandianem w pięciu setach, nie wykorzystując prowadzenia 2:0 w setach^[32]. Dzięki znacznemu awansowi w rankingu światowym Murray mógł występować w turniejach ATP World Tour^[33]. Doszedł m.in. do II rundy turnieju w Cincinnati (ponownie pokonał Taylora Denta)^[34], a także do II rundy w wielkoszlemowym US Open (pokonał w pięciu setach Rumuna Pavela^[35], przegrał później – również w pięciu setach – z Francuzem Arnaudem Clémentem^[36]).

Po osiągnięciu finału w turnieju w Bangkoku (pokonał m.in. Ginepriego^[37], przegrał z Federerem) awansował do czołowej setki rankingu^[38]. Jesienią 2005 roku dotarł do ćwierćfinału w Bazylei, pokonując m.in. w prestiżowym pojedynku wieloletniego lidera brytyjskiego tenisa Tima Henmana^[39]. W lutym 2006 roku Murray odniósł pierwsze zwycięstwo turniejowe, w amerykańskim San José pokonując m.in. Mardy Fisha^[40], Andy Roddicka^[41] i w finale Lleytona Hewitta^[42]. Dzięki temu sukcesowi awansował na 41. miejsce w rankingu światowym (w marcu 2006)^[33] i przez dwa miesiące był pierwszą rakietą Wielkiej Brytanii^[43] (w maju 2006 wyprzedził go Greg Rusedski^[44]).

Po raz pierwszy do zespołu narodowego w Pucharze Davisa został powołany we wrześniu 2004 roku^[20], ale w przegranym meczu z Austrią nie wystąpił^[45]. Debiutował w marcu 2005 roku w deblu przeciwko Izraelowi, zostając tym samym najmłodszym reprezentantem Wielkiej Brytanii w tym turnieju^[46]. We wrześniu 2005 roku nie zdobył punktu w barażu o grupę światową ze Szwajcarami^[47], bez powodzenia grał także w meczu z Serbią i Czarnogórą w kwietniu 2006 roku^[48].

Podczas turnieju na Wimbledonie w 2005 roku doszedł najdalej ze wszystkich singlistów gospodarzy^[49]. W tym samym czasie w głosowaniu zorganizowanym przez szkocki oddział BBC uznano Murraya sportową osobowością roku^[50].

Największymi sukcesami Andy’ego Murraya były zwycięstwa w wielkoszlemowych turniejach US Open 2012, Wimbledonie 2013 i 2016, kończącym sezon turnieju ATP World Tour Finals 2016 oraz złote medale na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012 i 2016^[51]. Brytyjczyk osiągnął także osiem finałów turniejów wielkoszlemowych^[52]: US Open 2008, Australian Open 2010, Australian Open 2011, Wimbledon 2012, Australian Open 2013, Australian Open 2015, Australian Open 2016 oraz French Open 2016^[53].

7 listopada 2016, po zwycięstwie w turnieju BNP Paribas Masters w Paryżu, Murray (jako pierwszy Brytyjczyk w historii) znalazł się na czele rankingu singlowego ATP^[54].

1 sierpnia 2024 zakończył karierę zawodową^[55].