Archiwum

Archiwum (łac. archīvum od gr. ἀρχεῖον „gmach urzędowy” od ἀρχή „na czele”, por. archont) – instytucja lub miejsce przechowywania i udostępniania dokumentów historycznych i współczesnych, które nie są używane na bieżąco. Jako archiwum określa się również uporządkowany zbiór tego typu dokumentów^[1].

Archiwum można rozumieć w następujący sposób^[2]:

1. Instytucja powołana do gromadzenia, przechowywania, opracowywania i udostępniania archiwaliów; archiwum państwowe pełni funkcje instytucji zaufania publicznego, jest uprawnione do wydawania uwierzytelnionych odpisów archiwaliów;
2. Dział urzędu, przedsiębiorstwa, instytucji, oddolna inicjatywa przechowująca archiwalia (składnica akt, archiwum zakładowe, archiwum społeczne);
3. Zbiór lub zespół archiwalny powstały w wyniku działalności instytucji, rodziny (archiwum rodowe, podworskie), prywatnej (archiwum prywatne, spuścizna) – warto tu zaznaczyć, że materiały nie muszą znajdować się w archiwach, by były uznane za archiwalne^[3].
4. Archiwum (informatyka) – plik otrzymywany w procesie archiwizacji (często związana z kompresją) danych. Archiwa przygotowywane są przez programy archiwizujące i kompresujące. Po wykonaniu procesu archiwizacji dane źródłowe zajmują mniej miejsca i umieszczone są w jednym pliku, mającym zwykle rozszerzenia .tar lub .zip, .rar, .arj, .lha, .jar, .cab, a czasem .exe.
5. Miejsce przechowywania materiałów archiwalnych.

Zbiory archiwalne pełnią funkcje dowodowe lub prawno-administracyjne (np. dostarczanie dowodów prawnych zapisanych w archiwaliach; dostarczania świadectw i wzorów administrowania lub zarządzania), a także funkcje kulturowe (informacyjne, naukowe, edukacyjne, promocyjne)^[3].