Back معركة فورت دونيلسون Arabic Emgann Fort Donelson Breton Slaget ved Fort Donelson Danish Schlacht um Fort Donelson German Μάχη του φρουρίου Ντόνελσον Greek Battle of Fort Donelson English نبرد فورت دونلسن Persian Fort Donelsonin taistelu Finnish Bataille de Fort Donelson French Fort Donelson ostroma Hungarian
| Wojna secesyjna | |||
| |||
| Czas |
11–16 lutego 1862 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
50 km od Clarksville, Tennessee | ||
| Terytorium |
nad rzeką Cumberland w Tennessee | ||
| Przyczyna |
chęć wyparcia sił konfederatów z Tennessee | ||
| Wynik |
zwycięstwo wojsk Unii | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Tennessee  | |||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||
| 36°29′35″N 87°51′22″W/36,493056 -87,856111 | |||
Bitwa o Fort Donelson – jedna z pierwszych poważnych operacji na zachodnim teatrze działań w czasie wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych, przeprowadzona przez wojska Unii pod dowództwem gen. bryg. Granta w celu oczyszczenia stanu Tennessee z wojsk Konfederacji.
Kombinowany atak armii i floty na terytorium Tennessee rozpoczął się 6 lutego bombardowaniem przez kanonierki unionistów umocnień małego Fortu Henry, położonego w odległości 17 kilometrów na zachód od Fortu Donelson, nad rzeką Tennessee, w rezultacie czego fort ten został poddany przez konfederatów.
Siły Granta nie zdążyły dotrzeć pod Fort Henry z powodu bagnistego i rozmiękniętego przez deszcze terenu, lecz ich udział tam okazał się niepotrzebny. 11 lutego natomiast Grant dotarł pod Fort Donelson nad rzeką Cumberland, obsadzony przez znacznie silniejszy garnizon. Pomimo braku czasu na właściwe odtworzenie gotowości bojowej, atak ponownie został wsparty przez Zachodnią Flotyllę Kanonierek komodora Andrew Foote’a, w składzie 4 kanonierek pancernych („St. Louis”, „Carondelet”, „Louisville”, „Pittsburg”) i 2 drewnianych timberclads („Tyler” i „Conestoga”)[1]. Siły Unii jednak nie miały czasu na wcześniejsze rozpoznanie pozycji konfederatów, ani nawet nie miały dokładnych map terenu[2].
Budowę Fortu Donelson rozpoczęto w maju 1861. Został on nazwany na cześć konfederackiego generała Daniela Donelsona z Armii Tennessee. Główny fort miał co najmniej 10 redanów i zajmował powierzchnię 15 akrów[3]. Zachodnie i południowe podejścia były chronione przez dalsze fortyfikacje polowe, w składzie co najmniej 7 redanów, rowów i jam strzeleckich. Główny wał ziemny fortu miał wysokość ok. 3,6 m i był otoczony rowem[3]. Na północy, nad samą rzeką znajdowała się ponadto poza fortem niższa bateria nadbrzeżna z 9 działami (8 32-funtowych i 1 10-calowe) oraz wyższa bateria z 3 działami (3 działa 32-funtowe, z tego 1 gwintowane)[3]. Ogółem w fortyfikacjach było 67 dział[3].