Campo Santo Teutonico

Campo Santo Teutonico

Widok na cmentarz z dachu bazyliki Świętego Piotra. Tuż za cmentarzem dostrzec można modernistyczny budynek auli Pawła VI
Nazwa pełna	Campo Santo dei Teutonici e dei Fiamminghi
Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym
Adres	Sagrestia 17
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	rzymskokatolicki
Stan cmentarza	czynny
Data otwarcia	799
Położenie na mapie Watykanu Campo Santo Teutonico
Położenie na mapie Rzymu Campo Santo Teutonico
Położenie na mapie Włoch Campo Santo Teutonico
41°54′04″N 12°27′16″E/41,901111 12,454444

Campo Santo Teutonico, oficjalnie Campo Santo dei Teutonici e dei Fiamminghi (pol. cmentarz niemiecki lub cmentarz Niemców i Flamandów) – niewielki zabytkowy cmentarz znajdujący się w Rzymie, między bazyliką Świętego Piotra a aulą Pawła VI.

Cmentarz jest położony na terytorium Włoch na granicy z Watykanem, jednakże na mocy traktatów laterańskich z 1929, obszar na którym się znajduje, został uznany za eksterytorialny na korzyść Stolicy Apostolskiej^[1]. Od północy i zachodu otacza go wysoki mur, od południa przylega budynek Kolegium Niemieckiego, natomiast od wschodu kościół Matki Bożej Miłosierdzia. Teren cmentarza porośnięty jest przez ozdobne drzewa oraz krzewy^[2][3].

W 1990 został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, w ramach zespołu zabytkowego Rzymu, dóbr Stolicy Apostolskiej leżących na terenie Rzymu, korzystających z prawa eksterytorialności i kościoła Św. Pawła za Murami^[4][5].

W starożytności znajdował się tu cyrk Nerona na którym zginęło wielu prześladowanych chrześcijan. Cmentarz został założony na przełomie VIII i IX wieku, wraz z Scholą Francorum (szpitalem dla niemieckojęzycznych pielgrzymów). Wedle XV wiecznych przekazów założenia miał dokonać Karol Wielki. W trakcie swego funkcjonowania wielokrotnie przebudowywany oraz odrestaurowywany (ostatni raz w latach 70. XX w.)^[6].

Dotychczas (2019) pochowano na nim takie osoby jak m.in.: Joseph Anton Koch (artysta), Johann Martin von Wagner (archeolog), Anton de Waal (pierwszy rektor Kolegium Niemieckiego), Engelbert Kirschbaum SJ (archeolog), Stefan Andres (pisarz), kard. Gustaw Adolf von Hohenlohe-Schillingsfürst; kard. Augustin Theiner, czy s. Pascalina Lehnert^[6][7]. W lutym 2015 na cmentarzu, za zgodą papieża Franciszka, pogrzebano ciało pochodzącego z Belgii osiemdziesięcioletniego bezdomnego mężczyzny, żyjącego przez wiele lat w okolicach placu Świętego Piotra^[8].

11 lipca 2019 w związku z poszukiwaniem zaginionej w 1983 Emanueli Orlandi, dokonano otwarcia dwóch grobów. W żadnym z nich nie znaleziono ciała Orlandi, jak też pochowanych w XIX w. dwóch księżnych: Sophie von Hohenlohe oraz Carlott Federik Meklemburskiej^[9][10]. 20 lipca przy okazji dalszych badań w sprawie odkryto dwa nieznane wcześniej ossuaria, zawierające szczątki wielu osób^[11].

Obecnie prawo do pochówku mają jedynie: członkowie Bractwa Matki Bożej Bolesnej i ich małżonkowie, duchowni instytucji kościelnych z siedzibą w Rzymie i okolicach pochodzenia niemieckiego lub flamandzkiego, członkowie pewnych dwóch położonych w Niemczech seminariów, Gwardziści Szwajcarscy, a także pielgrzymi zmarli podczas oficjalnej pielgrzymki do Rzymu. Warunkiem bezwzględnie wymaganym jest bycie wyznania katolickiego^[12].