na wpół legendarny zwierzchni król Irlandii | |
Okres |
od 174 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Ojciec |
Fedlimid Firurglais |
Dzieci |
Ros (Rossa) Failgech, |
Cathair Mor („Wielki”) – legendarny król Leinsteru, na wpół legendarny zwierzchni król Irlandii z dynastii Milezjan (linia Eremona) w latach 174-177. Syn Fedlimida Firurglaisa, w piątym stopniu potomka Conchobara I Abradruada („z Czerwonymi Rzęsami”), zwierzchniego króla Irlandii. Według średniowiecznej irlandzkiej legendy i historycznej tradycji objął zwierzchnią władzę nad Irlandią po śmierci Fedlimida Rechtmara. Brał udział w wielu krwawych wojnach. Mówi się o nim, że miał trzydziestu synów, ale tylko dziesięciu z nich miało potomstwo; kilka średniowiecznych dynastii Leinsteru wywodziło swą genealogię od niego. O jego prawnuczce Corcraine (Cochrann) źródła wspominają, że była matką feniańskiego bohatera Diarmuida Ua Duibhne.
Cathair jest bohaterem sagi Esnada Tige Buchet (Melodia Domu Buchet). Jego córka Eithne Tháebfhota (właściwie córka Brislinda Binna, króla Norwegów) miała być wychowywana przez gościnnych mieszkańców Leinsteru, zwanych Buchetami, którzy trzymali wiele stad bydła. Synowie Cathaira wykorzystali gościnność Buchetów, tak że zostali oni tylko z jednym bykiem i siedmioma krowami. Król, będąc starym i osłabionym, nie był zdolny ich powstrzymać. Bucheci wraz z rodzinami, włączając Eithne, musieli zamieszkać w chacie w lesie w Kells na terenie ob. hr. Meath. Później, kiedy Cormac mac Airt został królem, poślubił Eithne i przywrócił Buchetom ich majątki (w innych historiach królem, który poślubił Eithne był następca Cathaira, Conn Stu Bitew). Zaś saga Fotha Catha Cnucha (Powód Bitwy pod Cnucha), podała, że Cathair dał wzgórze Almu (Knockaulin, hr. Kildare) druidowi Nuadowi, synowi Aichi. To wzgórze stało się później sławne, jako dom Fionna mac Cumhaill. Cathair panował trzy lata nad Irlandią, gdy zginął z ręki swego następcy na tronie irlandzkim, Conna Cédcathacha („Stu Bitew”), oraz Luaigni z Tary, ludu Meath, w bitwie pod Magh h-Agha (Moigh Acha).