Cesarstwo Brazylii

Cesarstwo Brazylii

Império do Brasil

1822–1889
Herb Flaga
Dewiza: Independência ou Morte! (Niepodległość albo Śmierć!)
Hymn: Hino da Independência (Hymn Niepodległości)
Ustrój polityczny	monarchia konstytucyjna
Stolica	Rio de Janeiro
Data powstania	7 września 1822
Data likwidacji	15 listopada 1889
Władca	Piotr II Bragança
Premier	Afonso Celso de Assis Figueiredo
Powierzchnia	8 363 186 km²
Populacja (1872) • liczba ludności	9 930 479
• gęstość	1,2 os./km²
Waluta	real brazylijski
Język urzędowy	portugalski
Religia dominująca	katolicyzm
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Cesarstwo Brazylii (port. Império do Brasil) – państwo w Ameryce Południowej leżące na terenie dzisiejszej Brazylii i Urugwaju, istniejące w latach 1822–1889. Było parlamentarną monarchią konstytucyjną, rządzoną przez cesarza Piotra I, a następnie przez Piotra II. Powstało ono w wyniku zerwania unii realnej z Portugalią i ogłoszenia niepodległości przez księcia regenta brazylijskiego Piotra (późniejszego cesarza Piotra I), który był synem ówczesnego króla Portugalii Jana VI. 7 września 1822 roku Piotr I ogłosił niepodległość Brazylii i po przeprowadzeniu wygranej wojny przeciwko swojemu ojcu 12 października został koronowany na pierwszego cesarza Brazylii. Nowy kraj był ogromny, ale słabo zaludniony i zróżnicowany etnicznie.

W przeciwieństwie do większości republik Hispanoameryki Brazylia była stabilna politycznie, dynamicznie się rozwijała, a konstytucja gwarantowała wolność słowa i poszanowanie praw obywatelskich swoich poddanych (ograniczone prawa miały kobiety oraz niewolnicy, którzy uważani byli za mienie, a nie ludzi). Dwuizbowy parlament cesarstwa został wybrany drogą demokratyczną, podobnie jak władze prowincji. Doprowadziło to do długiego konfliktu ideologicznego między Piotrem I a frakcją parlamentarną. W latach 1825–1828 Brazylia prowadziła wojnę przeciwko Zjednoczonej Prowincji Rio de La Platy, którą przegrała. W rezultacie doszło do secesji prowincji Cisplatina, która później uzyskała niepodległość jako Urugwaj. W 1826 roku, mimo swojej dużej roli w odzyskaniu niepodległości przez Brazylię, Piotr I został wybrany na króla Portugalii – ale natychmiast zrzekł się tytułu portugalskiego na rzecz swojej najstarszej córki, Marii. Dwa lata później koronę portugalską uzurpował młodszy syn Piotra I, Michał. Nie dając sobie rady z sytuacją w Brazylii i Portugalii, Piotr I abdykował i wrócił do Europy, gdzie pomógł córce odzyskać tron.

Następcą tronu w Brazylii został pięcioletni syn Piotra I, Piotr II. Do czasu osiągnięcia przez młodego króla pełnoletniości władzę w kraju objęli regenci. Próżnia władzy wynikająca z braku silnego monarchy jako ostatecznego arbitra w sporach politycznych doprowadziła do regionalnych wojen domowych lokalnych frakcji. Proces dezintegracji udało się zatrzymać po przejęciu pełni władzy przez Piotra II, który przywrócił w kraju stabilność i pokój, co ostatecznie pozwoliło Brazylii stać się wschodzącą potęgą światową. Cesarstwo wygrało kilka konfliktów międzynarodowych (wojna urugwajska, wojna paragwajska) pod rządami Piotra II. Wraz ze wzrostem zamożności i rozwojem gospodarczym do Brazylii zaczęli napływać emigranci z Europy, głównie protestanci i Żydzi, chociaż w kraju w dalszym ciągu większość stanowili katolicy. Niewolnictwo, które początkowo było mocno rozpowszechnione, powoli zostawało ograniczane przez prawo, aż do ostatecznego zniesienia w 1888 roku. W drugiej połowie XIX wieku brazylijska sztuka, literatura i teatr dynamicznie się rozwijały. Pomimo silnego wpływu stylu europejskiego, głównie neoklasycyzmu i romantyzmu, każda koncepcja została dostosowana do stworzenia unikalnej kultury brazylijskiej.

Mimo że ostatnie cztery dekady rządów Piotra II charakteryzowały się ciągłym wewnętrznym pokojem i dobrobytem ekonomicznym, Brazylijczycy nie dążyli do utrzymania władzy cesarskiej w kraju. Pierwszą osobą, która objęłaby władzę po śmierci Piotra II była jego córka Izabela, ale cesarz i elity rządzące nie chciały kobiety na tronie. W 1889 junta wojskowa pod przywództwem Manuela Deodora da Fonseki zmusiła cesarza Piotra II do abdykacji, a tym samym doprowadziła do zniesienia cesarstwa. Następstwem tego wydarzenia było proklamowanie republiki 15 listopada 1889 roku.