Cher

Cher
Ilustracja
Cher podczas Here We Go Again Tour w Londynie (2019)
Imię i nazwisko

Cherilyn Sarkisian

Data i miejsce urodzenia

20 maja 1946
El Centro

Zawód

piosenkarka, aktorka, pisarka, biznesmenka, komiczka, tancerka, projektantka mody, modelka, filantropka, producentka muzyczna, autorka tekstów, prezenterka telewizyjna

Współmałżonek

Sonny Bono (1964–1975)
Gregg Allman (1975–1979)

Lata aktywności

od 1963

Faksymile
Strona internetowa

Cher (ur. jako Cherilyn Sarkisian 20 maja 1946 w El Centro w Kalifornii) – amerykańska piosenkarka, aktorka, pisarka, biznesmenka, komiczka, tancerka, projektantka mody, modelka, filantropka, producentka muzyczna, autorka tekstów i prezenterka telewizyjna, określana jako Bogini Popu (ang. Goddess of Pop).

Cher zyskała popularność w 1965, śpiewając w duecie Sonny & Cher. Wydany w tym samym roku utwór „I Got You Babe”, będący symbolem ruchu hippisowskiego w USA, wyrażający bunt dzieci-kwiatów, dotarł na pierwsze miejsce amerykańskich i brytyjskich list przebojów[1][2]. Pod koniec 1967 zespół sprzedał 40 milionów płyt na całym świecie i zgodnie z określeniem magazynu Time stał się „parą gatunku”[3]. Równocześnie rozpoczęła karierę solową, wydając w 1966 swój pierwszy singiel „Bang Bang (My Baby Shot Me Down)”, który sprzedał się w nakładzie miliona kopii[4]. Pod koniec dziesięciolecia stała się osobowością telewizyjną i występowała w programie The Sonny & Cher Comedy Hour, oglądanym przez 30-milionową publiczność, za który otrzymała nagrodę Złoty Glob[5].

Na początku lat osiemdziesiątych zagrała kilku filmach, jak Silkwood, Maska oraz Wpływ księżyca. Za ten ostatni otrzymała Oscara oraz Złoty Glob za rolę najlepszej aktorki pierwszoplanowej[6]. Następnie ożywiła karierę muzyczną, nagrywając serię albumów i singli rockowych, które dominowały na światowych listach przebojów: „If I Could Turn Back Time”, „I Found Someone” oraz „The Shoop Shoop Song (It’s in His Kiss)”. W 1998 wydała album Believe, który okazał się dotychczas największym sukcesem w jej karierze. Tytułowy singiel „Believe” przez tygodnie nie schodził z pierwszego miejsca na światowych listach przebojów, w tym również w Polsce[7][8]. Sam album sprzedał się w nakładzie 12 milionów egzemplarzy na całym świecie[9].

W 2002 wyruszyła, jak sama twierdziła, w ostatnią trasę koncertową Living Proof: The Farewell, która znalazła się Księdze Rekordów Guinnessa jako najdłuższa trasa koncertowa w historii Stanów Zjednoczonych[10]. W 2008 powróciła na scenę w Koloseum Cesar Palace w Las Vegas. W 2010 wystąpiła w filmie Burleska. Po 12 latach wydała kolejny album muzyczny Closer to the Truth, który był najbardziej udanym debiutem komercyjnym w jej karierze[11]. Album promowała trasa koncertowa Dressed to Kill[12]. W 2018 wróciła do kina, by wystąpić w filmie Mamma Mia: Here We Go Again![13]. Konsekwencją debiutu filmowego było wydanie albumu Dancing Queen. We wrześniu 2018 wyruszyła w pierwszą od 13 lat trasę koncertową Here We Go Again po Australii oraz Nowej Zelandii[14], która od 2019 jest kontynuowana w Stanach Zjednoczonych oraz Europie[15][16].

Dysponuje charakterystycznym kontraltowym głosem[17]. Ma na swoim koncie Oscara[18], 3 Złote Globy[19], Emmy[20], Grammy[21] oraz Złotą Palmę[22] uzyskaną na Festiwalu Filmowym w Cannes. Jest jedyną kobietą w historii, która zdobyła wszystkie te nagrody[23]. Ponadto wyróżniona została nagrodami: Legend Award[24], Icon Award[25], CFDA Award[26] oraz Kennedy Center Honors[27] za nadzwyczajny wkład w kulturę i sztukę. Jest jedyną osobą w historii, która miała hit na pierwszym miejscu Billboard w każdej z siedmiu dekad, począwszy od lat 60. do 2023[28] oraz najstarszą kobietą, która zdobyła szczyt listy Billboard Hot 100[29] oraz UK Singles Chart[30]. W 2024 wprowadzona została do Rock and Roll Hall of Fame[31].

Poza swoją działalnością muzyczną i filmową jest znana ze swoich poglądów politycznych, filantropii, aktywizmu społecznego oraz prowadzonej profilaktyki na rzecz HIV/AIDS[32][33]. Uchodzi za jedną z najważniejszych ikon społeczności LGBT[34]. Słynie z przyjmowania ekstrawaganckich stylów podczas trwającej nadal sześć dekad kariery, a także pracy w wielu dziedzinach rozrywki, czym ugruntowała sobie pozycję jako jednej z najbardziej wpływowych osób w światowej popkulturze[35]. Szacuje się, że sprzedała na świecie ponad 200 milionów płyt[36][37].

  1. Sonny & Cher [online], Billboard [dostęp 2020-04-13].
  2. Sonny & Cher | Artist | Official Charts [online], web.archive.org, 29 października 2012 [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-10-29].
  3. Appreciation: The Sonny Side of Life – 01-19-98 [online], edition.cnn.com [dostęp 2018-05-10].
  4. The Hot 100 Chart [online], Billboard [dostęp 2020-04-13].
  5. Cher [online], Filmweb [dostęp 2018-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (pol.).
  6. Jack Fields, Cher won Best Actress Oscar for ‘Moonstruck’ 30 years ago; first major award of her career on the way to Egot?, „GoldDerby”, 9 stycznia 2018 [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  7. Rewinding the Charts: ‘Believe’ It, Cher Took Auto-Tune to No. 1 in 1999, „Billboard” [dostęp 2018-05-10].
  8. 30 TON – lista, lista, lista przebojów – Muzyczna Galaktyka [online], rmfpoplista.phorum.pl [dostęp 2018-09-21].
  9. MJD, CSPC: Cher Popularity Analysis – Page 32 of 77 [online], ChartMasters, 29 sierpnia 2017 [dostęp 2019-05-16] (ang.).
  10. Madonna and Janet Jackson records topple Britney [online], oneindia.com [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  11. Cher Closer to the Truth Chart History, „Billboard” [dostęp 2018-05-10].
  12. Krista Smith, Forever Cher, „HWD” [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  13. Dazed, A review of Cher, and only Cher, in the new Mamma Mia [online], Dazed, 24 lipca 2018 [dostęp 2019-01-04] (ang.).
  14. Wonderful Union, Cher [online], Cher [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  15. TV News Desk, Cher Announces Here we go again Tour Dates [online] [dostęp 2018-09-21] (ang.).
  16. Cher on Twitter, „Twitter” [dostęp 2018-09-21] (pol.).
  17. Cher- Vocal Profile/ Range [Contralto/ 3 Octaves] [online], divadevotee.com [dostęp 2018-04-02].
  18. History com Editors, Cher wins Best Actress Oscar for “Moonstruck” [online], History [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  19. Cher [online], goldenglobes.com [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  20. Cher: The Farewell Tour – IMDb. [dostęp 2020-05-01].
  21. Cher [online], grammy.com, 19 listopada 2019 [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  22. William Hurt, Cher win at Cannes [online], UPI [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  23. List of awards and nominations received by Cher [online], ipfs.io [dostęp 2018-04-29].
  24. World Music Awards | 1999 – LA Times [online], web.archive.org, 14 lutego 2017 [dostęp 2020-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-14].
  25. Cher Accepts Icon Award at Billboard Music Awards 2017: Watch [online], Billboard, 21 maja 2017 [dostęp 2020-05-01].
  26. Council of Fashion Designers of America [online], Council of Fashion Designers of America [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  27. Erin Jensen, Kennedy Center Honors 2018: Cher receives hilarious tribute from Whoopi Goldberg, more highlights [online], USA Today [dostęp 2020-05-01] (ang.).
  28. Keith Caulfield, Cher Scores No. 1 Song on a Billboard Chart In Seventh Decade With ‘DJ Play a Christmas Song’ [online], Billboard, 30 listopada 2023 [dostęp 2023-11-30] (ang.).
  29. Age Ain’t Nothin’ But a Number: Sia & Other Artists Who Topped the Hot 100 After 40, „Billboard” [dostęp 2018-10-11].
  30. Age is just a number: older artists who ruled the UK’s Official Chart [online] [dostęp 2018-09-21] (ang.).
  31. 2024 inductees. rockhall.com.. [dostęp 2024-05-05].
  32. Cher Sues Over Investment in HIV and Cancer Drugs, „The Hollywood Reporter” [dostęp 2018-05-10] (ang.).
  33. Cher, Entertainer, philanthropist, human rights activist, „Aurora Prize” [dostęp 2018-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (ang.).
  34. Cher reveals how she really feels about being a gay icon, „Mail Online” [dostęp 2018-03-19].
  35. About Cher | About Cher [online], 15 stycznia 2013 [dostęp 2018-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-15].
  36. Cher gets ready to Turn Back Time. Uk.news.yahoo.com, 2008-02-28. [dostęp 2016-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-02)]. (ang.).
  37. Cher, Bette, Tina, Madonna Still Strutting Their Stuff – ABC News [online], 20 czerwca 2017 [dostęp 2018-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-20].

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in