Conchobar III mac Nessa

Conchobar III mac Nessa

legendarny król Ulaidu
Okres	od 11 p.n.e. do 30 n.e.
Poprzednik	Fergus II mac Roich
Następca	Cumscraid Menn
Dane biograficzne
Dynastia	Milezjanie
Ojciec	Cathbad
Matka	Ness
Żona	Medb, Eithne Aittenchaithrech, Mugain, Clothra
Dzieci	Fedelm Noichrothach, Cormac Connloignes, Cumscraid Menn, Follamain, Maine, Glaisne, Amalgad, Doruama, Blaithine, Furbaide Ferbend

Conchobar III mac Nessa – legendarny król Ulaidu z dynastii Milezjan (linia Ira, syna Mileda) w latach 11 p.n.e.-30 n.e. Syn Ness i druida Cathbada, wnuka Rudraige’a I Mora („Wielkiego”) mac Sithrige, króla Ulaidu i zwierzchniego króla Irlandii.

Ness, matka Conchobara, była żoną Fachtny Fathacha („Rozważnego”), króla Ulaidu. Z tego powodu niektóre źródła błędnie uznawały Conchobara za jego syna. Informacje o jego czterdziestoletnich rządach z Emain Macha w Ulaidze czerpiemy ze źródeł średniowiecznych, np. „Laud Misc. 610” z XV w., gdzie zanotowano na jego temat: Conc[h]obor m[a]c Fachtnai .xl. blī[adn]a (fol. 107 a 38). Zapisano tam małymi literami rzymską cyfrę XL (czterdzieści). Conchobar objął tron w wyniku intrygi matki Ness, w której był zakochany Fergus II mac Roich, brat stryjeczny Cathbada. Ness bowiem przekonała króla, by przekazał władzę na rok Conchobarowi. W tym czasie Ness przekupywała dostojników, by popierali jej syna. Gdy minął termin, Fergus zażądał zwrotu władzy. Jednak dostojnicy, po odbytej naradzie, postanowili pozostawić władzę Conchobarowi. Raz bywał dobrym królem, a innym razem złym. Był niezwykle hojnym królem, zwłaszcza wobec siostrzeńca Cuchulainna. Zawsze bronił Ulaidu w walkach z Medb, królową Connachtu, która była dawniej jego żoną.

Z jego winy doszło do przekleństwa Machy, jakie spadło na Ulaid, oraz tragedii Derdriu. Bowiem Conchobar będąc żonaty, zakochał się w Deirdre, zwanej niekiedy Derdriu (pol. „Bolesna”), która była córką Fedlimida mac Daill, naczelnika jednego z klanów Ulaidu. W dniu jej narodzin Cathbad przestrzegał, że ona będąc najpiękniejszą kobietą w Irlandii, poślubi króla, zarazem stanie się przyczyną rozlewu krwi i zniszczeń w kraju. Kiedy Deirdre podrosła, Conchobar był już starym człowiekiem. Z odrazą odrzuciła jego zaloty i uciekła z przystojnym młodym wojownikiem Noise, synem Uisnecha i Elvy, siostry króla. Król nadal nie dawał za wygraną. W końcu dopiął swego. Po zabójstwie Noise’a, poślubił Deirdre. Ta, nie mogąc znieść takiej sytuacji, popełniła samobójstwo, skacząc z pędzącego rydwanu. Ekskról Fergus II mac Roich, przerażony postępowaniem Conchobara, przyłączył się do wrogów Ulaidu i rozpoczęła się długotrwała wojna.

Conchobar zginął od magicznego pocisku wyrzuconego z procy słynnej „kuli z mózgu”, którą Conall zrobił z mózgu zabitego króla Leinsteru. Kula utkwiła w głowie Conchobara i medycy doradzali mu, aby unikał energicznych ćwiczeń i podniecenia. Kilka lat później Conchobar wpadł we wściekłość i „kula z mózgu” przyprawiła go o śmierć. Legendy mówią, że Conchobar urodził się tego samego dnia, co Jezus Chrystus (choć nie w tym samym roku) i zmarł również tego samego dnia, w którym ukrzyżowano Zbawiciela. Jego następcą na tronie Ulaidskim został syn Cumscraid Menn („Mały”).