BLUES - platforma jazzu, a potem także rhythm and bluesa, jedno z podstawowych źródeł całej muzyki rockowej. Blues jest typem pieśni ludowej, o ściśle określonym schemacie harmonicznym, konstrukcyjnym z charakterystycznymi zwrotami melodycznymi, pieśni, która w swojej czystej formie nie istnieje nigdzie poza folklorem Murzynów zamieszkałych w USA. Źródeł bluesa można się dopatrywać: w pieśniach pracy z okresu niewolnictwa Murzynów amerykańskich np.work song oraz w takich przejawach folkloru murzyńskiego jak np. zawołania ulicznych sprzedawców, kołysanki matek i piastunek, opowieści włóczęgów, zawodzenia żebraków a także w murzyńskiej pieśni religijnej np.gospel powstałej ze zbiorowego czytania Biblii, powtarzania przez wiernych słów pastroa lub księdza, śpiewnych zawołań do Boga, modlitw, okolicznościowych (związanych z jakimiś ważnymi zdarzeniami lokalnymi) zbiorowych żalów prekazywanych za pośrednictwem melodii, czasami i bez słów (np. słynne bluesowe zawodzenie ślepego żebraka "Blind" Willie Johnsona "Noc była ciemna"). Powszechnie przyznaje się, że blues powstał z gospelsów i work songów Murzynów amerykańskich pracujących głównie na plantacjach bawełny w stanach południowych.
- Pierwszą odmianą bluesa był tzw. blues wiejski (Country Blues) powstały w drugiej połowie XIX w. na południu USA, w stanach Mississippi, Alabama, Louisiana, Georgia i in. Na początku naszego stulecia, poprzez emigrację Murzynów z południa do miast północnych USA - blues stał się składnikiem folkloru miejskiego i tu zaczęła kształtować się jego mowa odmiana: blues miejski (Urban Blues).
- Początkowo z formy czysto wokalnej, blues przekształaca się w wokalno-instrumentalną pieśń śpiewaną z towarzystwem (najczęściej) gitary lub banja, aż wreszcie powstają bluesy instrumentalne (początkowo fortepianowe, potem orkiestrowe). Z plantacji bawełny, jako jedna z form folkloru wiejskiego, przechodzi do miast, by i tu stać się środkiem wypowiedzi biedoty. A treścią tej wypowiedzi jest na ogół skarga i ubolewanie nad własnym losem, czasami opowieść o miłości.
- W latach trzydziestych blues został wchłonięty także przez muzykę rozrywkową i od tej pory zaczęto odróżniać jego trzy podstawowe odmiany:
autentyczny blues jazzowy, fortepianowy blues grany jako woogie-boogie rozrywkowy blues, zaadaptowany przez sweet music, skomercjalizowaną, parajazzową muzykę taneczną.
- Pod koniec I połowy naszego stulecia, w gettach murzyńskich wielkich miast amerykańskich rodzi się nowa odmiana bluesa, żywsza, bardziej spontaniczna i żywiołowa, utrzymana w szybszym tempie, a określana jako: rhythm and blues. Kilkanaście lat później, ta właśnie odmiana wchłonięta przez przemysł tozrywkowy i spopularyzowana w świecie białych, daje początek rock and rollowi, a przezeń, całej późniejszej i rozwijającej się do dziś w różnych fazach - muzyce rockowej i pokrewnej.
- Klasyczny blues jest najczęściej formą 12-taktową (rzadko spotyka się też budowę 8, 10, i 20-taktową) i opiera się na trzech podstawowych akordach systemu harmonicznego dur-moll: tonice, subdominancie i dominancie. Melodyczna skala bluesa charakteryzuje się obniżonymi o pół tonu III, V, VII stopniem skali durowej tworząc tzw. blue notes. W tekstach pieśni bluesowych znaleźć można bezpośrdnią i prostolinijną opowieść o tym wszystkim, co dręczyło, zadziwiało, bolało i wzruszało śpiewaków bluesowych.
- Do najbardziej znanych wykonawców klasycznego bluesa należeli m.im.: Big Bill Broonzy, wspomniany już poprzednio "Blind" Willie Johnson, Sara Martin, Billie Holiday, Ella Fitzgerald (w ich początkowym okresie kariery), Bertha Hill, Blind Lemon Jefferson, Leadbelly, Little Walter, John Lee Hooker, Muddy Waters, Sonny Terry, Memphis Slim i inni.