Dziwaczek

Dziwaczek
Ilustracja
Dziwaczek jalapa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

nocnicowate

Rodzaj

dziwaczek

Nazwa systematyczna
Mirabilis L.
Sp. Pl. 177. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

M. jalapa Linnaeus

Synonimy
  • Jalapa P. Miller
  • Admirabilis Nieuwland
  • Nyctago A. L. Jussieu[3]
Mirabilis multiflora
Mirabilis albida

Dziwaczek (Mirabilis) – rodzaj roślin zielnych z rodziny nocnicowatych. Należy do niego około 60 gatunków[4][5]. Zasięg rodzaju obejmuje strefy międzyzwrotnikową i umiarkowane na obu kontynentach amerykańskich. Jeden gatunek M. himalaica występuje także w południowej Azji[5]. Poza tym niektóre gatunki rozprzestrzenione zostały w uprawie i występują zdziczałe poza obszarem naturalnego występowania[6]. Najszerzej rozprzestrzeniony w świecie jest dziwaczek jalapa M. jalapa[5]. W Polsce kilka gatunków jest uprawianych, przejściowo dziczeje dziwaczek owłosiony M. albida[7].

Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza kwitnący wieczorem dziwaczek jalapa. Kwiaty tego gatunku wykorzystywane są w Chinach do barwienia słodyczy na kolor karmazynowy. Proszek z miażdżonych nasion stosowany jest w Japonii w kosmetykach. Spichrzowe korzenie dziwaczka jadalnego M. expansa oraz M. multiflora były od czasów prehistorycznych ważnym źródłem pożywienia[8].

  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ruggiero
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie apweb
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-11-09]. (ang.).
  4. Richard W. Spellenberg: Mirabilis Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-11-11].
  5. a b c Mirabilis Riv. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-11-11].
  6. Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 82. ISBN 0-333-74890-5.
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 117, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 591, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in