Eryk X Knutsson

Eryk X Knutsson

Pieczęć Eryka Knutssona
Król Szwecji
Okres	od 1208 do 1216
Poprzednik	Swerker II Młodszy
Następca	Jan I Sverkersson
Dane biograficzne
Dynastia	Erykidzi
Data śmierci	10 kwietnia 1216
Miejsce spoczynku	Kościół klasztorny w Varnhem
Małżeństwo	Ryksa
Dzieci	Zofia Ingeborga Eryk XI
Multimedia w Wikimedia Commons

Eryk X Knutsson (zm. 10 kwietnia 1216) – król Szwecji 1208–1216 (koronowany w 1210), pochodzący z dynastii Erykidów.

Ojcem Eryka był Knut Eriksson, który panował w Szwecji w latach od 1167 do 1196, źródła nie przekazały imienia matki Eryka, która prawdopodobnie pochodziła z możnego szwedzkiego rodu. Data urodzenia Eryka Knutssona nie jest znana, przyjmuje się, że urodził się około 1180 i był jednym z kilku młodszych synów.

Po śmierci króla Knuta Erikssona koronę królewską przejął bez większych problemów przedstawiciel wrogiej Erykidom dynastii Swerkerydów – Swerker II zwany Młodszym, który łatwo zjednał sobie szwedzkich możnych i duchowieństwo. Brak oporu podczas przejęcia władzy przez Swerkera II pozwala przyjąć, że w tym czasie Eryk Knuttson był w młodym wieku. Eryk wraz ze swym rodzeństwem przebywał na dworze króla Swerkera, co trwało do 1203, kiedy Eryk wraz z braćmi udali się do Norwegii, chcąc tam szukać sojuszników do walki przeciwko Swerkerowi II. Dwa lata później Erykidzi wraz z norweskimi posiłkami przybyli do Szwecji, chcąc obalić władzę Swerkera. W 1205 miała miejsce bitwa pod Älgaras, pierwsza z bitew jakie Swerker II musiał stoczyć ze zwolennikami rodu Eryka. Pierwsza potyczka okazała się dla Erykidów przegrana, zginęli w niej trzej bracia Eryka. Jednak już następna bitwa pod Leną w 1208 okazała się zwycięską, w jej wyniku Swerker stracił władzę i musiał uciekać do duńskiej Skanii. Swerker powrócił do Szwecji, prowadzone przez niego wojska 17 lipca 1210 spotkały się z wojskami Eryka Knutssona pod Gestilren. Po stronie Eryka stanął Eskil Magnusson, możny z rodu Bjälbo, mimo że jego brat jarl Birger Brosa był teściem Swerkera. W bitwie pod Gestilren Eryk Knutsson kolejny raz pokonał Swerkera, który zginął podczas bitwy. Bitwa miała miejsce na terenie zachodniego Götalandu (Västergötland), z tym, że niektórzy z historyków uważają, że była w Upplandzie.

Eryk Knutsson, przy poparciu rodu Bjälbo i szwedzkiego duchowieństwa, koronował się w katedrze w Uppsalii. Był pierwszym szwedzkim królem, którego koronacja odbyła się zgodnie z chrześcijańskim obrządkiem, albowiem wybór poprzednich władców Szwecji miał miejsce podczas tingu na pradawnym kamieniu Mora. Podczas swego panowania Eryk skupił się na akcji dalszej chrystianizacji Szwecji, w tym terenów obecnej Finlandii, gdzie założył biskupstwo w Åbo. Eryk Knutsson zmarł 10 kwietnia 1216.