Filumenistyka

Filumenistyka (gr. philéō = lubię + łac. lumen = światło, ozdoba) – dziedzina nauki i pasji hobbystycznej, która zajmuje się zbiorami etykiet zapałczanych oraz historią niecenia i użytkowania ognia.

Pierwsi filumeniści pojawili się w połowie XIX wieku. Większą popularność filumenistyka zyskała w latach 30. XX wieku, najpierw w Wielkiej Brytanii, potem także w innych krajach. Polscy filumeniści są zrzeszeni razem z filatelistami w Polskim Związku Filatelistów. W Bystrzycy Kłodzkiej znajduje się jedno z niewielu na świecie muzeów filumenistycznych.

Filumenistyka w Polsce jest w zaniku z powodu braku nowych etykiet zapałczanych, gdyż produkowane obecnie pudełka zapałek posiadają nadruki. Natomiast jeszcze w latach 70. XX w. w sieci kiosków RUCH-u sprzedawane były zestawy etykiet zapałczanych specjalnie dla kolekcjonerów (podobnie jak zestawy znaczków pocztowych czystych lub stemplowanych).

Według artykułu opublikowanego w grudniu 2023 przez Konrada Szaciłowskiego (ze zmyślonym współautorem Kapela Abdulayevem Pilaką) we „Wschodnim roczniku humanistycznym”, pasjonatem filumenistyki miał być Jan Paweł II^{[1][2][3][4][5]}. Ostatecznie okazało się, że nie jest to prawdziwa informacja, a celem publikacji było wyśmianie polskiego systemu punktowego i realności recenzji artykułów naukowych.