Back عمالقة التكنولوجيا Arabic Big Tech Azerbaijani প্রযুক্তি দানব Bengali/Bangla Big Tech Breton GAFAM Catalan بیگ تێک CKB Big Tech German Big Tech English Gigantoj de Tekniko Esperanto Gigantes tecnológicos Spanish
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
GAFAM (także jako Big Tech[1], Wielka Piątka[2] czy GAMAM[3] po zmianie nazwy firmy Facebook na Meta Platforms[4]) – skrót stosowany do określenia pięciu największych amerykańskich firm technologicznych, kolejno Google'a, Amazona, Facebooka, Apple'a i Microsoftu[5]. Spotykany jest też termin „Bandy Czworga” określający wyłącznie cztery pierwsze wyżej wymienione firmy, zaproponowany przez Erica Schmidta[6].
Koncept nazewnictwa wywodzi się z nadawania przymiotnika „big” do nazwy konkretnej dziedziny gospodarki – np. „Big Tobacco”, „Big Oil”, czy „Big Pharma”, i podobnie jak w przypadku określenia „Big Tech”, nawiązywały one do największych firm, które dominowały w swojej głównej dziedzinie[7]. Po raz pierwszy tego określenia użyto w 2013 roku[7]. W szczególności „Big Tech” jako określenie największych firm technologicznych zyskało na popularności po śledztwach związanych z zewnętrznymi wpływami na wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku, z których jednym z najgłośniejszych było to po aferze Cambridge Analytica[8].
Według Scotta Gallowaya największe firmy technologiczne unikają płacenia podatków, nagminnie łamią prywatność ludzi i niszczą miejsca pracy[9]. Nikos Smyrnaios nazwał je „globalną oligopolią”[10].
- ↑ Big Tech [online], sdialliance.org [dostęp 2024-10-13], Cytat: "Big Tech is widely defined as the most prosperous and influential technological companies in in the IT industry. They are often called the Big Five and include the following U.S. companies: Alphabet (Google), Apple, Meta, Amazon and Microsoft.".
- ↑ The 'Big Five' Could Destroy the Tech Ecosystem - Bloomberg [online], Bloomberg, 8 marca 2019 [dostęp 2024-10-13] [zarchiwizowane z adresu].
- ↑ Anne C Witt, How DMA rules will challenge online gatekeepers beyond Europe [online], Engineering and Technology Magazine, 20 grudnia 2022 [dostęp 2024-10-13] (ang.).
- ↑ The FAANG Market Is Fading | Morningstar [online], Morningstar, 2 grudnia 2021 [dostęp 2024-10-13] [zarchiwizowane z adresu], Cytat: "The actual FAANG stocks - Facebook (now Meta)" (ang.).
- ↑ Topic: Google, Amazon, Meta, Apple, and Microsoft (GAMAM) [online], Statista [dostęp 2024-10-13], Cytat: "While technological advances continue to accelerate the digitization of modern life, only a handful of players dominate the digital universe: Google, Amazon, Meta (formerly known as Facebook Inc), Apple, and Microsoft" (ang.).
- ↑ Erick Schonfeld, Eric Schmidt's Gang Of Four: Google, Apple, Amazon, And Facebook [online], TechCrunch, 1 czerwca 2011 [dostęp 2024-10-13] (ang.).
- ↑ a b Will Oremus, Big Tobacco. Big Pharma. Big Tech?, „Slate”, 17 listopada 2017, ISSN 1091-2339 [dostęp 2024-10-15] (ang.).
- ↑ Big tech threats: Making sense of the backlash against online platforms [online], Brookings, 28 maja 2019 [dostęp 2024-10-14] (ang.).
- ↑ Bob Pisani, We are letting Amazon and Apple 'avoid taxes, invade privacy, and destroy jobs,' says NYU professor [online], CNBC, 3 października 2017 [dostęp 2024-10-15] (ang.).
- ↑ Nikos Smyrnaios, L’effet GAFAM : stratégies et logiques de l’oligopole de l’internet:, „Communication & langages”, N° 188 (2), 2016, s. 61–83, DOI: 10.3917/comla.188.0061, ISSN 0336-1500 [dostęp 2024-10-15].