Gajusz Antoniusz

Gajusz Antoniusz (Caius Antonius M.f. M.n., ur. 81 p.n.e., zm. 42 p.n.e.) – polityk rzymski, młodszy brat triumwira Marka Antoniusza.

Wywód przodków:

W 54 p.n.e. miał wystąpić wraz z bratem Lucjuszem jako oskarżyciel Aulusa Gabinusza, namiestnika prowincji Syrii w procesie o zdzierstwa i przekupstwa, jednak ostatecznie oskarżycielem został Gajusz Memmiusz^[1]. Podczas wojny domowej w 49 p.n.e. był legatem Cezara^[2][3] i miał wraz z Publiuszem Korneliuszem Dolabellą^[4] bronić prowincji Ilirii^[5] przeciwko wojskom Pompejusza. Po rozbiciu floty Dolabelli u wybrzeży Dalmacji^[6] został otoczony przez Marka Oktawiusza Libona^[4][7] i zmuszony do poddania się przeciwnikom^[2][3]. W 44 p.n.e., wszyscy trzej bracia pełnili urzędy^[8]: Marek Antoniusz był konsulem, Gajusz został pretorem, a najmłodszy brat, Lucjusz, trybunem ludowym^[9] Po wyjeździe Brutusa z Rzymu spełniał obowiązki pretora miejskiego (praetor urbanus) i jako taki przyjął oświadczenie Gajusza Oktawiusza, przyszłego cesarza, Augusta, o przyjęciu adopcji z testamentu Cezara^[10]. W zastępstwie Brutusa urządził, co było obowiązkiem pretorów, igrzyska ku czci Apollina (Ludi Apollinares)^[11]. Został wyznaczony przez senat namiestnikiem prowincji Macedonia^[12][13] w charakterze prokonsula. Senat ogłosił później tę nominację za niważną^[14][15], ale Gajusz nie złożył pełnomocnictw^[15][16]. Dotychczasowy prokonsul Macedonii, Kwintus Hortensjusz^[15], oddał prowincję i swoje wojska pod komendę Markowi Juniuszowi Brutusowi^[17]. Gajusz usiłował dołączyć do swoich sił (tylko jeden legion^[12]) wojska podległe Publiuszowi Watyniuszowi^[15] (trzy legiony^[18]), prokonsulowi Ilirii znajdujące się w Apollonii i Epidamnos. Uprzedzając jego przybycie Brutus przybył ze swoim wojskiem i zajął Epidamos. Gdy Gajusz przybył w pobliże Apollonii i wezwał do siebie żołnierzy, przekonał się, że przeszli na stronę Brutusa podobnie jak mieszkańcy miasta. Gajusz wyruszył w kierunku Buthrotum. Najpierw utracił w potyczce z siłami Brutusa trzy kohorty, następnie pod Byllis został pobity przez prefekta Marka Tulliusza Cycerona (syna Cycerona)^[15] i w końcu zmuszony do poddania się^[16]. Brutus najpierw trzymał Gajusza Antoniusz pod honorowa pieczą^[12], nie pozbywając go nawet insygniów urzędu (Cycero w listach namawiał go do większej surowości wobec Gajusza)^[16], umieszczając pod ściślejszą strażą, dopiero gdy Gajusz próbował wszczynać ferment w wojsku^[17]. Ostatecznie Brutus kazał go stracić^[12][19] na wieść o proskrypcjach.