Getto warszawskie

Getto warszawskie
Ilustracja
Granice getta w listopadzie 1940 roku
Typ

getto żydowskie

Odpowiedzialny

 III Rzesza

Rozpoczęcie działalności

2 października 1940

Zakończenie działalności

16 maja 1943

Terytorium

Polska pod okupacją III Rzeszy[a]

Miejsce

Warszawa

Powierzchnia

(1940) 307 ha

Liczba więźniów

~ 450 tysięcy

Narodowość więźniów

Żydzi

Liczba ofiar

~ 400 tysięcy

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Getto warszawskie”
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej
Mapa konturowa Rzeszy Niemieckiej, po prawej znajduje się punkt z opisem „Getto warszawskie”
52°15′N 21°00′E/52,250000 21,000000
Pierwsze szykany wobec warszawskich Żydów. Jesień 1939
Niemieccy żołnierze pozujący do zdjęcia z Żydami zaprzężonymi do wozu
Plakat z rozporządzeniem gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera z 24 listopada 1939 o wprowadzeniu znakowania Żydów
Opaska noszona przez Żydów w Warszawie na wystawie w Muzeum Więzienia Pawiak
Rozporządzenie z 18 grudnia 1939 nakazujące Żydom rejestrację posiadanego majątku
Żydzi eskortowani w drodze do pracy na Krakowskim Przedmieściu (marzec 1940)
„Dziennik Obwieszczeń Miasta Warszawy” z 18 października 1940 z listą ulic granicznych tworzonego getta
Przymusowe przesiedlenie ludności żydowskiej z mniejszych miast i osiedli w dystrykcie warszawskim do getta (ul. Leszno róg ul. Żelaznej)
Gmach Gminy Żydowskiej przy ul. Grzybowskiej 26/28, do sierpnia 1942 siedziba warszawskiego Judenratu. Tutaj 23 lipca 1942 popełnił samobójstwo Adam Czerniaków
Budowa murów getta na ul. Świętokrzyskiej (sierpień 1940)
Tabliczka „Nur für Juden – Tylko dla Żydów” na warszawskim tramwaju (październik 1940)
Mur getta dzielący plac Żelaznej Bramy
Drewniany most nad ul. Chłodną, jedna z czterech tego typu budowli wzniesionych w warszawskim getcie
Najmłodsi więźniowie getta na ul. Mariańskiej (1941)
Przeludnienie dzielnicy zamkniętej (ul. Smocza, 1941)
Transport do pracy poza getto, (ul. Grzybowska, 1941)
Obwieszczenie Heinza Auerswalda z 17 listopada 1941 o wykonaniu pierwszego wyroku śmierci na ośmiu Żydach za „nieuprawnione opuszczenie dzielnicy żydowskiej”
W latach 1940–42 w getcie, głównie z głodu, zimna i chorób, zmarło ok. 92 tys. osób
Mieszkańcy getta na ul. Leszno (1941). Widoczna leżąca ofiara głodu
Zwłoki zmarłych zebrane z ulic getta
Zmarłe z głodu żydowskie niemowlę. Fotografia z książki Choroba głodowa. Badania kliniczne nad głodem wykonane w getcie warszawskim z roku 1942, w której opublikowano przekazane na stronę „aryjską” wyniki badań nad głodem prowadzonych przez grupę żydowskich lekarzy w dzielnicy zamkniętej
Głodujące żydowskie dzieci. Jedna z nielicznych fotografii barwnych wykonanych w getcie
Oddział warszawskiej Żydowskiej Służby Porządkowej
Obwieszczenie gubernatora Fischera z 10 listopada 1941 o karze śmierci za „nieuprawnione opuszczenie żydowskich dzielnic mieszkaniowych”
Wydane na rozkaz Niemców obwieszczenie warszawskiej Rady Żydowskiej z 22 lipca 1942 rozpoczynające wielką akcję deportacyjną mieszkańców warszawskiego getta do obozu zagłady w Treblince
Wielka akcja wysiedleńcza
Żydzi oczekujący na transport na Umschlagplatzu
Zarządzenie gubernatora Ludwiga Fischera z 16 listopada 1942 w sprawie utworzenia sześciu gett szczątkowych w dystrykcie warszawskim
Powstanie w getcie warszawskim. Płonące podpalone przez Niemców kamienice przy ulicy Zamenhofa
Mieszkańcy Warszawy patrzący na płonące getto
Zdjęcie lotnicze z widocznym zniszczonym przez Niemców gettem wykonane prawdopodobnie w listopadzie 1944 roku
Teren dawnego getta po wojnie
Kościół św. Augustyna wśród ruin getta
Trzy z dziesięciu metalowych skrzynek oraz dwie bańki na mleko, w których ukryto materiały Oneg Szabat

Getto warszawskie[1][2][3]getto dla ludności żydowskiej utworzone przez władze niemieckie w Warszawie 2 października 1940, a zamknięte i odizolowane od reszty miasta 16 listopada 1940. Było największym gettem w Generalnym Gubernatorstwie i całej okupowanej Europie. W kwietniu 1941 w obrębie murów „dzielnicy zamkniętej” mieszkało ok. 450 tys. osób[4].

W wyniku wielkiej akcji deportacyjnej, trwającej od 22 lipca do 21 września 1942, ok. 75% mieszkańców getta zostało wywiezionych i zamordowanych w obozie zagłady w Treblince. W sierpniu 1942 południowa część getta (tzw. małe getto) została włączona do „aryjskiej” części miasta. W części północnej pozostało ok. 60 tys. Żydów. Większość z nich pracowała w działających w getcie niemieckich zakładach produkcyjnych (tzw. szopach).

Getto zostało zlikwidowane po powstaniu w maju 1943. Po wywiezieniu pozostałych przy życiu mieszkańców do Treblinki oraz obozów w dystrykcie lubelskim zabudowa „dzielnicy żydowskiej” została na rozkaz Niemców zburzona.

Łączna liczba ofiar getta warszawskiego szacowana jest na ok. 400 tys. osób, z czego ok. 92 tys. zginęło lub zmarło w Warszawie (głównie ofiary głodu i chorób), a ok. 300 tys. w obozie zagłady w Treblince i w trakcie dwóch akcji wysiedleńczych. Dawni mieszkańcy getta stanowili także dużą część ofiar akcji „Erntefest” przeprowadzonej w obozach w dystrykcie lubelskim w listopadzie 1943.


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 206. ISBN 83-01-08836-2.
  2. Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 11,16. ISBN 978-83-63444-27-3.
  3. Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Polska Walczy i Wydawnictwo Bellona, 2015, s. 250. ISBN 978-83-1113474-4.
  4. Ruta Sakowska: Ludzie z dzielnicy zamkniętej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 29. ISBN 83-01-11147-X.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in