Gleba (łac. glaeba – ziemia uprawna, rola) – naturalna, trójfazowa, biologicznie czynna, powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej, ukształtowana poprzez procesy glebotwórcze ze zwietrzeliny skalnej (skały macierzystej) w wyniku oddziaływania klimatu i organizmów żywych, przy określonej rzeźbie terenu, w określonym przedziale czasu, często przy wpływie działalności człowieka. Gleba jest integralnym składnikiem ekosystemów lądowych i niektórych płytkowodnych[1].
Gleba składa się z części mineralnej i organicznej.
Nauką dotyczącą gleby jest gleboznawstwo[2]. Jego subdyscypliną jest geografia gleb[3].
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie sgp2011
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie encyPWN2
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Degórski