Back اقتصاد مخطط مركزيا Arabic اقتصاد شمولى ARZ Economía planiada AST Planlı iqtisadiyyat Azerbaijani Планова икономика Bulgarian Economia planificada Catalan Plánovaná ekonomika Czech Планлă экономика CV Planøkonomi Danish Zentralverwaltungswirtschaft German
Gospodarka planowa (centralnie planowa/sterowana) – rodzaj systemu gospodarczego, w którym decyzje dotyczące inwestycji, produkcji i alokacji dóbr kapitałowych zawarte są w planie sformułowanym przez władze centralne, zwykle przez agencję rządową[1][2]. Gospodarka planowa może korzystać ze scentralizowanych, zdecentralizowanych, partycypacyjnych lub sowieckich form planowania gospodarczego. Poziom centralizacji lub decentralizacji w podejmowaniu decyzji i partycypacji (uczestnictwo), zależy od konkretnego typu zastosowanego mechanizmu planowania.
Państwa socjalistyczne oparte na modelu sowieckim stosowały centralne planowanie, chociaż mniejszość, taka jak była Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii, przyjęła pewien stopień socjalizmu rynkowego. Nowsze podejścia do socjalistycznego planowania i alokacji pochodzą od niektórych ekonomistów i informatyków proponujących mechanizmy planowania oparte na postępach w informatyce i technologii informacyjnej[3].
- ↑ Alec Nove: „planned economy”, [w:] The New Palgrave: A Dictionary of Economics, 1987, t. 3, s. 879, 880.
- ↑ Martin Myant, Jan Drahokoupil: Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe, and Central Asia. Hoboken: Wiley-Blackwell, 2010/2011. ISBN 978-0-470-59619-7.
- ↑ Allin F. Cottrell i inni, Classical Econophysics, Routledge, 2 czerwca 2009, DOI: 10.4324/9780203877548, ISBN 978-1-134-02076-8 [dostęp 2022-08-21].