Gregory Peck

Gregory Peck

Gregory Peck (1948)
Imię i nazwisko	Eldred Gregory Peck
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1916 San Diego
Data i miejsce śmierci	12 czerwca 2003 Los Angeles
Zawód	aktor
Współmałżonek	Greta Kukkonen (1942–1955; rozwód) Veronique Peck (1955–2003; jego śmierć)
Lata aktywności	1938–2000
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Gregory Peck (wym. [ˈgrɛgəri pɛk], właśc. Eldred Gregory Peck; ur. 5 kwietnia 1916 w San Diego, zm. 12 czerwca 2003 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy, teatralny i telewizyjny oraz działacz społeczny i humanitarny. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii amerykańskiej kinematografii, a także legendę i ikonę „Złotej Ery Hollywood”.

Karierę sceniczną rozpoczął pod koniec lat 30. XX wieku, a na początku lat 40. występował m.in. na Broadwayu. W 1944 zadebiutował w dramacie wojennym Dni chwały. We wczesnych latach stworzył charakterystyczny dla siebie typ poważnego bohatera przywiązanego do wartości moralnych, odznaczającego się inteligencją i wytrwałością (Klucze królestwa; 1944, Dżentelmeńska umowa; 1947), który portretował najczęściej w trakcie kariery. Przekrój jego dorobku stanowiły także kreacje o bardziej skomplikowanej osobowości, nastawionej na większy dramatyzm i warstwę psychologiczną (Urzeczona; 1945), cechujące się bezwzględnością i żądzą zemsty (Pojedynek w słońcu; 1946, Moby Dick; 1956), czy lżejsze role o komediowym charakterze w odmiennych gatunkowo filmach (Rzymskie wakacje; 1953). Pamiętne kreacje stworzył również w westernach Jim Ringo (1950) i Biały Kanion (1958).

W trakcie 62-letniej kariery pięciokrotnie uzyskiwał nominacje do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, z czego zdobył jednego Oscara – za sportretowanie prawnika Atticusa Fincha w dramacie obyczajowym Zabić drozda (1962). Poza aktorstwem działał w różnych organizacjach filmowych; m.in. w latach 1967–1970 pełnił funkcję przewodniczącego Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej (AMPAS). Był także jednym ze współzałożycieli American Film Institute (AFI). Laureat licznych nagród przemysłu filmowego, przyznawanych m.in. za całokształt pracy artystycznej. W 1969 został odznaczony Medalem Wolności. W 1977 otrzymał francuski Order Sztuki i Literatury w klasie Komandora. W 1993 przyznano mu Order Legii Honorowej w klasie Kawalera (w 1995 awansowany do klasy Komandora), a w 1998 Narodowy Medal Sztuki.

Do innych ważnych produkcji w jego dorobku należą m.in.: Dolina decyzji (1945), Roczniak (1946), Z jasnego nieba (1949), Dawid i Betszeba oraz Kapitan Hornblower (oba z 1951), Ostatni brzeg (1959), Działa Navarony (1961) i Omen (1976). Wystąpił w 53 filmach fabularnych. W 1999 AFI sklasyfikował jego nazwisko na 12. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów” (The 50 Greatest American Screen Legends).