Sztandar gubernatora generalnego Nowej Zelandii | |
Obecny | |
Cindy Kiro, gubernator generalna Nowej Zelandii | |
Stanowisko | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
1917 |
Pierwszy | |
Obecny | |
Obecny od | |
Siedziba | |
Strona internetowa |
Gubernator generalny Nowej Zelandii (ang. Governor-General of New Zealand, maor. Te Kāwana Tianara o Aotearoa) – urząd polityczny istniejący w Nowej Zelandii i stanowiący formalnie, choć nie realnie, najwyższe stanowisko władzy wykonawczej tego kraju.
Urząd ten został ustanowiony w 1917 roku, dziesięć lat po uzyskaniu przez Nową Zelandię statusu dominium brytyjskiego, analogicznie do podobnych urzędów w innych dominiach. Zastąpił wcześniejszy urząd gubernatora Nowej Zelandii, mający bardziej kolonialną genezę i charakter. Zasadniczą rolą ustrojową gubernatora generalnego jest reprezentowanie i zastępowanie w obowiązkach w Nowej Zelandii monarchy, który, ze względu na unię personalną między Nową Zelandią a Wielką Brytanią, niemal zawsze przebywa poza terytorium tego państwa. W praktyce, zgodnie z zasadami modelu westminsterskiego, na którym opiera się nowozelandzki system polityczny, gubernator generalny jest w całości podporządkowany rządowi z premierem na czele i wszystkie swoje kompetencje ustrojowe wykonuje w ścisłym porozumieniu z rządem, o ile obowiązujące prawo nie upoważnia go do działania samodzielnego. Sama nominacja gubernatora jest formalnie osobistym aktem królewskim, lecz zgodnie ze zwyczajem konstytucyjnym brytyjski (i zarazem nowozelandzki) monarcha zawsze akceptuje kandydata przedstawionego przez premiera Nowej Zelandii.