Henry Temple (1855) | |
Pełne imię i nazwisko |
Henry John Temple |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 października 1784 |
Data i miejsce śmierci |
18 października 1865 |
Premier Wielkiej Brytanii | |
Okres |
od 6 lutego 1855 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Wielkiej Brytanii | |
Okres |
od 12 czerwca 1859 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Henry John Temple (ur. 20 października 1784 w Broadlands, Hampshire, zm. 18 października 1865 w Brocket, Hertfordshire) – angielski polityk i arystokrata, premier oraz wielokrotny minister.
Od 1807 r. członek Izby Gmin, do roku 1828 członek partii torysów, następnie wigów. Od 1809 r. wielokrotnie minister (m.in. w latach 1830–1841 i 1846–1851 minister spraw zagranicznych, w latach 1853–1855 – spraw wewnętrznych). Premier w latach 1855–1858 oraz 1859–1865.
Przeciwny rozszerzaniu prawa wyborczego na robotników. Rzecznik równowagi w Europie (balance of power), sprzyjał tym europejskim ruchom narodowym i liberalnym, które umacniały pozycję Anglii na kontynencie (poparcie dla rewolucji belgijskiej 1830 r., przy nieangażowaniu się w sprawy polskie). W roku 1854 doprowadził do udziału Anglii w wojnie krymskiej, a następnie zawarcia korzystnego pokoju z Rosją w 1856 r. Realizator zaborczej polityki brytyjskiej w Indiach (1842 – wkroczenie do Beludżystanu, 1849 – przyłączenie do kolonii brytyjskiej, 1852 – aneksja Pegu) i w stosunku do Chin (1841 – zajęcie Hongkongu, 1864 – stłumienie powstania tajpingów).
Jest autorem często cytowanego zdania: „Wielka Brytania nie ma wiecznych sojuszników ani wiecznych wrogów; wieczne są tylko interesy Wielkiej Brytanii i obowiązek ich ochrony”.