Henryk VIII Tudor

Henryk VIII

Król Anglii
Okres	od 21 kwietnia 1509 do 28 stycznia 1547
Koronacja	24 czerwca 1509
Poprzednik	Henryk VII Tudor
Następca	Edward VI Tudor
Dane biograficzne
Dynastia	Tudorowie
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1491 Greenwich
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1547 Whitehall
Miejsce spoczynku	Kaplica św. Jerzego
Ojciec	Henryk VII Tudor
Matka	Elżbieta York
Rodzeństwo	Artur Tudor Małgorzata Tudor Elżbieta Tudor Maria Tudor Edmund Tudor, książę Somerset Edward Tudor Katarzyna Tudor
Żona	Katarzyna Aragońska Anna Boleyn Jane Seymour Anna z Kleve Katarzyna Howard Katarzyna Parr
Dzieci	Henryk Tudor, książę Kornwalii Henryk Tudor Maria I Tudor Henryk FitzRoy Henryk Carey Katarzyna Carey Elżbieta I Tudor Henryk Tudor Edward VI Tudor
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Henryk VIII (ur. 28 czerwca 1491 w Greenwich, zm. 28 stycznia 1547 w Londynie) – król Anglii (od 21 kwietnia 1509 do końca życia), lord Irlandii (1494–1542), król Irlandii (1542–1547), drugi monarcha z dynastii Tudorów (po swoim ojcu, Henryku VII). Doprowadził, w latach 20. i 30. XVI wieku, do rozłamu z Kościołem rzymskokatolickim oraz ustanowienia Kościoła anglikańskiego, niezależnego od papieża, ale podporządkowanego królowi Anglii; za jego panowania dokonano kasaty klasztorów. Znany jest także z faktu, iż sześciokrotnie zawierał związek małżeński, oraz z tego, że doprowadził do skazania na śmierć i egzekucji poprzez ścięcie dwóch swoich małżonek.

Znaczące akty prawne uchwalone za jego panowania:

• kilka ustaw rozdzielających Kościół anglikański od Kościoła katolickiego oraz ustanawiających Henryka VIII głową Kościoła anglikańskiego
• ustawy o unii 1536–1543 (łączące Anglię i Walię w jedno państwo)
• ustawa o sodomii (Buggery Act) 1533 – pierwsze angielskie prawo przeciw sodomii
• ustawa o czarach (Witchcraft Act) 1542 – karząca śmiercią za „wywoływanie lub wyczarowywanie złych duchów”

Henryk znany był jako nałogowy karciarz i gracz w kości. W młodości brylował w sporcie, zwłaszcza w tenisie, i lubił polowania. Był także utalentowanym muzykiem, kompozytorem i poetą; legenda przypisuje mu autorstwo popularnej piosenki „Greensleeves”. Za napisanie popularnego (około 20 wydań w Anglii i Europie) traktatu poddającego krytyce nauki Marcina Lutra (Assertio Septem Sacramentorum) w 1521 r. otrzymał od papieża tytuł „obrońcy wiary” (Fidei Defensor). Za jego panowania wybudowano i uświetniono kilka budowli, takich jak kaplica King’s College, kościół Christ Church, Oxford, Pałac Hampton Court, Pałac Nonsuch oraz Opactwo Westminsterskie. Inwestował we flotę, zwiększył liczbę okrętów z 5 do 53 (w tym „Mary Rose”, której pozostałości znajdują się w Muzeum Morskim w Portsmouth).

W pierwszych miesiącach panowania Henryka VIII, z uwagi na niepełnoletniość monarchy, regencję sprawowała jego babka Małgorzata, hrabina Richmond i Derby^[1]. Od czerwca do października 1513 regentką, w imieniu przebywającego we Francji króla, była jego pierwsza żona Katarzyna Aragońska. Od maja do lipca 1520 obowiązki regenta pełnił Thomas Howard, książę Norfolk. Od lipca do września 1544 przebywającego we Francji monarchę zastępowała jego ostatnia żona Katarzyna Parr^[2].