Istota

Ten artykuł dotyczy poglądu filozoficznego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Ten artykuł należy dopracować:

od 2015-02 → zweryfikować treść i dodać przypisy,
→ zweryfikować niektóre informacje.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Istota, esencja, eidos (gr. είδος, łac. essentia) – w filozofii istota ma być samym sednem rzeczy, ich prawdziwą naturą, wiedzą, która wydaje się osiągalna przy pogłębionym poznaniu świata. W uproszczeniu: istota bytu jest tym, co sprawia, że byt jest taki jaki jest, albo że w ogóle jest.

Według Kanta sztuka i metafizyka mają ten sam cel – poznanie istoty bytu.

Martin Heidegger: twierdzi, że „Istota bytu ludzkiego zawarta jest w jego egzystencji”.

Niektórzy mistycy, tak Wschodu, jak Zachodu twierdzą, że istotę bytu można poznać poprzez medytację.

Wedyjskie pisma za pierwotną istotę uważają Puruszę. Bóg, Najwyższa Osoba, jest doskonały i pełny sam w sobie. Jako że jest całkowicie doskonały, wszelkie Jego emanacje, takie jak ten zjawiskowy świat, są idealnie wyposażonymi, doskonałymi pełniami. Cokolwiek powstaje z Doskonałej Pełni, samo też jest pełne. Bóg jest Doskonałą Pełnią, dlatego – chociaż emanuje z Niego tyle doskonałych pełni – pozostaje On w doskonałej równowadze^[1].