Kanon rzymski

Typowy dla wczesnych kościołów łacińskich plan bazyliki św. Jana na Lateranie (IV w.)[1]. Stanowiła uprzywilejowaną przestrzeń dla celebracji Kanonu rzymskiego. Bazylika była również katedrą papieża Grzegorza Wielkiego. Litera A oznacza miejsce przewodniczenia dla biskupa, B – siedzenia dla koncelebrujących z nim prezbiterów, C – miejsce ołtarza w centrum[2]

Kanon rzymski – tekst modlitwy eucharystycznej tradycji rzymskiej, celebrowanej w Kościele łacińskim i Kościołach starokatolickich. Należy do najstarszych w chrześcijaństwie, jej korzenie sięgają liturgii chrześcijańskiej pierwszych wieków, przystosowującej do swoich potrzeb modlitwy sederu paschalnego oraz liturgii synagogalnej. W formie pisanej Kanon istnieje prawdopodobnie od IV wieku. W okresie od VI do XX wieku był sprawowany w prawie niezmienionym brzmieniu, choć forma jego celebracji przechodziła okresy upadku i odnowy. W czasach nowożytnych został najpierw odnowiony w mszale rzymskim Piusa V wydanym po soborze trydenckim w 1570 r., potem także w mszale opublikowanym przez Jana XXIII w 1962 r. Przez wieki był jedyną rzymską liturgią eucharystyczną. W nowym mszale rytu rzymskiego, opublikowanym w wyniku reformy soboru watykańskiego II, kanon został uzupełniony o inne modlitwy eucharystyczne i odtąd nazywa się go Pierwszą modlitwą eucharystyczną[3].

Nawa główna bazyliki św. Jana na Lateranie. Do XVII wieku w kościołach zachodnich nie było miejsc siedzących dla wiernych, z wyjątkiem niektórych dostojników państwowych[4]
  1. Por. Louis Bouyer: Architektura i liturgia. Piotr Włodyga (przekład). Kraków: Wydawnictwo astraia, 2009, s. 41–56.
  2. Z książki Eustace’a Johna Chetwode’a, A Classical Tour through Italy, Londyn 1817, s. 133.
  3. Mszał rzymski 2010 ↓, s. 303*-311*.
  4. Por. Louis Bouyer: Architektura i liturgia. Piotr Włodyga (przekład). Kraków: Wydawnictwo astraia, 2009, s. 71.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy