Kolejka (informatyka)

Kolejka (ang. queue) – liniowa struktura danych, w której nowe dane dopisywane są na końcu kolejki, a z początku kolejki pobierane są dane do dalszego przetwarzania (bufor typu FIFO, First In, First Out; pierwszy na wejściu, pierwszy na wyjściu).

Operacje związane z kolejką zwyczajowo nazywa się enqueue („zakolejkuj”) oraz dequeue („odkolejkuj”)^[1]. Kolejka działa tak jak kolejka w sklepie i ma podobną strukturę. Składa się z początku (Front, Head) oraz końca (Back, Tail). Nowy element zawsze dodawany jest na końcu, analogicznie do klienta, który zawsze staje na końcu kolejki. Usunięcie z kolejki odpowiada obsłużeniu klienta w sklepie, czyli osoby, która aktualnie czekała najdłużej (tj. znajduje się z przodu kolejki).

Specjalną modyfikacją kolejki jest kolejka priorytetowa – każda ze znajdujących się w niej danych dodatkowo ma przypisany priorytet (klucz), który służy do określenia kolejności poszczególnych elementów w zbiorze. Oznacza to, że pierwsze na wyjściu niekoniecznie pojawią się te dane, które w kolejce oczekują najdłużej, lecz te o największym (lub najmniejszym) priorytecie^[2][3].

Kolejkę spotyka się przede wszystkim w sytuacjach związanych z różnego rodzaju obsługą zdarzeń. W szczególności w systemach operacyjnych ma zastosowanie kolejka priorytetowa, przydzielająca zasoby sprzętowe uruchomionym procesom^[4].

Przeciwieństwem kolejki jest stos, bufor typu LIFO (ang. Last In, First Out; ostatni na wejściu, pierwszy na wyjściu), w którym jako pierwsze obsługiwane są dane wprowadzone jako ostatnie.