Konfederacja Kanady

Konfederacja Kanady (ang. Confederation of Canada, fr. Confédération canadienne) – polityczny i prawny proces tworzenia Kanady.

Rozpoczął się on od unii czterech kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej, odtąd zwanych Dominium Kanady lub Kanadą. Jej finalizacją była Ustawa o Brytyjskiej Ameryce Północnej uchwalona przez Parlament Brytyjski i podpisana przez królową Wiktorię. Ustawa weszła w życie 1 lipca 1867. Rocznica tej daty obchodzona jest jako święto narodowe: Dzień Kanady.

Spośród siedmiu kolonii brytyjskich w Północnej Ameryce do konfederacji przystąpiły cztery: Ontario, Quebec, Nowy Brunszwik i Nowa Szkocja. Pozostałe trzy Nowa Fundlandia, Wyspa Księcia Edwarda i Kolumbia Brytyjska pozostały poza konfederacją. Prowincje Ontario i Quebec obejmowały mniejsze obszary niż współcześnie. Ich dzisiejsze północne rubieże, jak i cały olbrzymi obszar pomiędzy Wielkimi Jeziorami i Zatoką Hudsona a Górami Skalistymi i Alaską oraz Labrador pozostawał pod prywatnym zarządem Kompanii Zatoki Hudsona.

Mimo używania tego terminu, Kanada nie jest konfederacją, lecz federacją. Element „konfederacja” nie występuje ani nie występował w oficjalnej nazwie kraju (Dominium Kanady lub Kanada).

Z czasem do konfederacji przystąpiły pozostałe kolonie, tworząc kolejne prowincje. Tereny pod kontrolą prywatną zostały przejęte przez rząd kanadyjski i włączone do konfederacji jako Terytoria Północno-Zachodnie. Z czasem zostały wykrojone z nich kolejne prowincje i terytoria.

Konfederacja Kanady została wynegocjowana między przedstawicielami kolonii w czasie konferencji w Charlottetown na Wyspie Księcia Edwarda i konferencji w Quebecu w 1864 oraz rządu angielskiego i kanadyjskimi politykami w czasie konferencji londyńskiej. Uczestnicy tych konferencji obdarzeni zostali mianem Ojców Konfederacji.