Konsensus naukowy

Konsensus naukowy – powszechna ocena, stanowisko lub opinia środowiska naukowego w konkretnej dziedzinie badań. Konsensus oznacza ogólną zgodę, jednak nie zawsze jednomyślność^[1].

Konsensus jest zwykle osiągany poprzez komunikację na konferencjach, w procesie publikacji, potwierdzania (powtarzania wyników przez innych naukowców) oraz proces recenzji zwany peer review. Prowadzi to do sytuacji, w której osoby pracujące w danej dziedzinie naukowej zgadzają się co do tego, że taki konsensus istnieje, a jednocześnie powstanie takiego konsensusu jest trudno komunikowalne światu zewnętrznemu. Wynika to z tego, że zwykła debata naukowa w rozwoju nauki może wydawać się osobom z zewnątrz jako kontestowanie konsensusu^[2]. W niektórych sytuacjach instytucje naukowe wydają specjalne oświadczenia, których przeznaczeniem jest zakomunikowanie tego, co dzieje się wewnątrz środowiska naukowego na zewnątrz. W tych przypadkach, gdy jest niedużo kontrowersji dotyczących przedmiotu badań ustalenie tego, jaki jest konsensus może być całkiem proste.

Konsensus naukowy może być wykorzystany w debacie publicznej lub naukowej w takich obszarach, które są kontrowersyjne w sferze publicznej, lecz nie w środowisku naukowym, jak np. ewolucja^[3][4], źródło i sam fakt globalnego ocieplenia^[5] lub postulowany związek między szczepionką MMR a autyzmem^[2].