Krajobraz

Krajobraz – wieloznaczny termin stosowany w różnych dziedzinach nauki (geografia, ekologia, biologia, architektura, geochemia). Najogólniej za krajobraz uważa się ogół cech przyrodniczych i antropogenicznych wyróżniających określony teren, zespół typowych cech danego terenu. Według Dawida L. Armanda krajobraz jest synonimem terytorialnego (środowisko lądowe) lub akwatorialnego (środowisko wodne) kompleksu terytorialnego. Poza kontekstem fachowym słowo „krajobraz” jest używane w celu określenia formy widoku (np. krajobraz miejski, zimowy, malowniczy, zeszpecony).

Zonneveld (1990) traktuje krajobraz jako przestrzenny i materialny wymiar rzeczywistości ziemskiej i definiuje go jako „kompleksowy system składający się z form rzeźby i wód, roślinności i gleb, skał i atmosfery”^[1]. Z kolei Kondracki i Richling (1983) definiują krajobraz jako „część epigeosfery, stanowiącą złożony przestrzenie geokompleks o swoistej strukturze i wewnętrznych powiązaniach”^[1]. W definicji Godrona (1986) podkreślany jest fakt niejednorodności, swoistej ziarnistości: „krajobraz stanowi heterogeniczny fragment terenu, złożony z powiązanych wzajemnie ekosystemów”^[2].

W ekologii krajobraz może być zdefiniowany jako fizjocenoza, zbiór przestrzenny ekosystemów o zbliżonej strukturze zewnętrznej (ekosystemy leśne, łąkowe, wodne), które połączone są procesem obiegu materii i przepływu energii, a także oddziaływaniem antropogenicznym^[3]. Jednakże taka definicja nie odróżnia krajobrazu od ekosystemu. Dodatkowo w krajobrazie występują obok siebie różne ekosystemy, np. w lesie występują jeziora, rzeki, torfowiska, polany itd. W literaturze krajobraz stanowi przedmiot często nagradzanego opisu^[4].