Back Kwaternioon Afrikaans Quaternion ALS عدد رباعي مركب Arabic Кватернион Bulgarian Quaternió Catalan Kvaternion Czech Кватернион CV Kvaternioner Danish Quaternion German Τετραδόνιο Greek
Kwaterniony, dawniej czwarki Hamiltona[a][2] – struktura algebraiczna (liczby) będąca rozszerzeniem ciała liczb zespolonych[3], należąca do klasy zbiorów liczb hiperzespolonych. Kwaterniony zostały wprowadzone przez irlandzkiego matematyka Williama Hamiltona w 1843 i służyły opisowi mechaniki w przestrzeni trójwymiarowej. Początkowo kwaterniony były uważane za twór patologiczny, ponieważ nie spełniały reguły przemienności (należy mieć na uwadze, iż kwaterniony pojawiły się przed macierzami). Kwaterniony znajdują zastosowanie w matematyce teoretycznej, jak i stosowanej, zobacz sekcję Zastosowania.
Współczesna matematyka traktuje kwaterniony jako czterowymiarową, unormowaną algebrę z dzieleniem nad liczbami rzeczywistymi. Algebra kwaternionów jest oznaczana przez od pierwszej litery nazwiska twórcy. Zajmuje ona specjalne miejsce w algebrze, ponieważ zgodnie z twierdzeniem Frobeniusa jest jednym z trzech skończenie wymiarowych pierścieni z dzieleniem zawierających liczby rzeczywiste jako podpierścień.
- ↑ Leonard C. Bruno: Math and mathematicians: the history of math discoveries around the world. Baker, Lawrence W.. Detroit, Mich.: U X L, 2003, s. 210. ISBN 0-7876-3813-7. OCLC 41497065. (ang.).
- ↑ Danuta Ciesielska – referat „Oblicze dziewiętnastowiecznej algebry na polskich uczelniach”.
- ↑ Kwaterniony, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-24].
<ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>