Legio IX Hispana

Legio IX Hispana – legion rzymski, który prowadził działania między I w. p.n.e. a  połową II w. po Chrystusie. Legion ten walczył w różnych prowincjach Republiki, a potem Imperium Rzymskiego. Ostatecznie w 43 r. n.e. został wysłany do Brytanii, by podporządkować ją Imperium. Dziewiątka zniknęła z rzymskich rejestrów w pierwszej połowie II w., nie istnieje jednak jedno jasne wytłumaczenie, co się z nią stało.

Owiane tajemnicą dalsze losy IX legionu wciąż są przedmiotem zainteresowania i badań. Ostatni pewny zapis dotyczący Hispany pochodzi ze 108 r. Jedna z teorii utrzymuje, że został on rozbity w walce w Północnej Brytanii około 120 r., podczas buntu tamtejszych plemion. Pogląd ten stał się popularny po ukazaniu się w 1954 r. powieści „Dziewiąty Legion(inne języki)” Rosemary Sutcliff, zgodnie z którą legion miał wkroczyć do Kaledonii (w Szkocji), po czym wszelki słuch po nim zaginął. Później jednak w Nijmegen odnaleziono kafelek ze znaczkiem legionu, który miał wskazywać na to, że „Dziewiątka” stacjonowała tam pomiędzy 121 a 130 r. n.e. Nie jest to jednak wystarczający dowód. Jedno jest pewne: IX nie figuruje na liście legionów sporządzonej w 165 r.